Eğitimde QR Kod Kullanımına Yönelik Öğrenci, Öğretmen ve Öğretmen Adaylarının Görüşleri

Abstract

z QR kodlar (kare kodlar) literatürde öğretme ve öğrenmeye değer katan bir unsur olarak tartıĢılmaktadır. Ancak araĢtırmalarda potansiyel faydalarına vurgu yapılmasına rağmen, eğitim ortamlarında QR kodlarının benimsenmesi ve kullanılmasına yönelik çalıĢmalar çok sınırlıdır. Bu bağlamda çalıĢmada QR kodlar ile tasarlanan oyunlara iliĢkin öğrenci (24 öğrenci), öğretmen adayları (6 fen bilimleriöğretmen adayı) ve öğretmenlerin (5 fen bilimleri, 1 matematik, 1 sosyal bilgiler, 1 Türkçe, 1 Ġngilizce, 1 din kültürü ve ahlak bilgisiöğretmeni) görüĢleri araĢtırılmıĢtır. ÇalıĢma 2022-2023 eğitim öğretim yılının ilk yarısında Denizli ilinde bulunan bir devlet okulunda yürütülmüĢtür. ÇalıĢmada nitel araĢtırma yöntemlerinden durum çalıĢması deseni kullanılmıĢtır. Veriler yazılı dokümanlar yoluyla elde edilmiĢ ve içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiĢtir. AraĢtırmada 6.sınıf "GüneĢ Sistemi ve Gezegenler" ünitesininsonunda üniteye ait kazanımlara yönelik olarak QR kodlar ile oluĢturulan 6 farklı oyun tasarlanmıĢtır. Oyunların oynanması için öğretmenleri tarafından grup içinde heterojen, gruplar arası homojen olacak Ģekilde öğrenci grupları oluĢturulmuĢtur. Öğrenci gruplarının oyunları oynayabilecekleri 6 farklı istasyon oluĢturulmuĢ, bu istasyonlarda öğrenci gruplarının her oyunu oynamalarınaimkan verecek Ģekilde düzenleme yapılmıĢtır. Oyunları oynarken Öğretmenlik UygulamasıI dersi için okula gelen fen bilimleri öğretmen adayları, okulda görev yapan tüm fen bilimleri öğretmenleri ve o sınıfın derslerine giren farklı branĢlardan öğretmenleri öğrencileri izlemiĢlerdir. Oyunların oynanmasının ardından QR kodlar ile tasarlanan oyunlara ve eğitimde QR kod kullanımına yönelik olarak öğrencilerden, fen bilimleri öğretmen adaylarından, fen bilimleri ve diğer branĢ öğretmenlerinden görüĢleri alınmıĢtır. Anahtar Kelimeler: QR Kod, Fen Bilimleri Dersi, Öğretmenler, Öğretmen Adayları,Oyun. Abstract QR codes are discussed in the literature as an element that adds value to teaching and learning. However, despite the emphasis put on their potential benefits in the literature, studies on the adoption and use of QR codes in educational settings are very limited. Thus, the opinions of students (24 students), pre-service teachers (6 pre-service science teachers) and teachers (5 science teachers, 5 branch teachers) about the games designed with QR codes were investigated in the current study. The study was carried out in a public school located in the city of Denizli in the first term of the 2022-2023 academic year. The case study design, one of the qualitative research methods, was used in the study. The data were collected through written documents and analyzed by using the content analysis method. In the study, 6 different games created with QR codes were designed to address the objectives given at the end of the 6 th grade unit "Solar System and Planets". In order to play the games, student groups were formed by their teachers to be heterogeneous within the group and homogeneous among the groups.A total of 6 different stations were created where student groups could play the games and arrangements were made to allow student groups to play every game at these stations. While the students were playing the games, pre-service science teachers who came to the school for the course of teaching practice, all the science teachers working at the school and teachers from different branches watched the students. After the games were played, opinions were obtained from the students, pre-service science teachers, science and other branch teachers about the games designed with QR codes and the use of QR codes in education.

Full text

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi® www.esosder.org
Electronic Journal of Social Sciences® ISSN:1304-0278
Temmuz/July(2023) - Cilt/Volume:22 - Sayı/Issue:87 (889-909)
Makale Türü: AraĢtırma Makalesi – GeliĢ Tarihi: 11.02.2023 – Kabul Tarihi: 06.04.2023
DOI:10.17755/esosder.1250158
Atıf için: Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 2023;22(87): 889-909
Etik Kurul Ġzni: ÇalıĢma, Pamukkale Üniversitesi Sosyal ve BeĢeri Bilimler Bilimsel AraĢtırma ve Yayın Etiği
Kurulu’nun 13.05.2022-E.205228 sayılı kararı ile uygun bulunmuĢtur.
EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ,
ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
OPINIONS OF STUDENTS, TEACHERS AND PRE-SERVICE TEACHERS ON THE USE
OF QR CODE IN EDUCATION
Esra UÇAK
1
- Sibel USTA
2
Öz
QR kodlar (kare kodlar) literatürde öğretme ve öğrenmeye değer katan bir unsur olarak tartıĢılmaktadır. Ancak
araĢtırmalarda potansiyel faydalarına vurgu yapılmasına rağmen, eğitim ortamlarında QR kodlarının
benimsenmesi ve kullanılmasına yönelik çalıĢmalar çok sınırlıdır. Bu bağlamda çalıĢmada QR kodlar ile
tasarlanan oyunlara iliĢkin öğrenci (24 öğrenci), öğretmen adayları (6 fen bilimleriöğretmen adayı) ve
öğretmenlerin (5 fen bilimleri, 1 matematik, 1 sosyal bilgiler, 1 Türkçe, 1 Ġngilizce, 1 din kültürü ve ahlak
bilgisiöğretmeni) görüĢleri araĢtırılmıĢtır. ÇalıĢma 2022-2023 eğitim öğretim yılının ilk yarısında Denizli ilinde
bulunan bir devlet okulunda yürütülmüĢtür. ÇalıĢmada nitel araĢtırma yöntemlerinden durum çalıĢması deseni
kullanılmıĢtır. Veriler yazılı dokümanlar yoluyla elde edilmiĢ ve içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiĢtir.
AraĢtırmada 6.sınıf “GüneĢ Sistemi ve Gezegenler” ünitesininsonunda üniteye ait kazanımlara yönelik olarak
QR kodlar ile oluĢturulan 6 farklı oyun tasarlanmıĢtır. Oyunların oynanması için öğretmenleri tarafından grup
içinde heterojen, gruplar arası homojen olacak Ģekilde öğrenci grupları oluĢturulmuĢtur. Öğrenci gruplarının
oyunları oynayabilecekleri 6 farklı istasyon oluĢturulmuĢ, bu istasyonlarda öğrenci gruplarının her oyunu
oynamalarınaimkan verecek Ģekilde düzenleme yapılmıĢtır. Oyunları oynarken Öğretmenlik UygulamasıI dersi
için okula gelen fen bilimleri öğretmen adayları, okulda görev yapan tüm fen bilimleri öğretmenleri ve o sınıfın
derslerine giren farklı branĢlardan öğretmenleri öğrencileri izlemiĢlerdir. Oyunların oynanmasının ardından QR
kodlar ile tasarlanan oyunlara ve eğitimde QR kod kullanımına yönelik olarak öğrencilerden, fen bilimleri
öğretmen adaylarından, fen bilimleri ve diğer branĢ öğretmenlerinden görüĢleri alınmıĢtır.
Anahtar Kelimeler: QR Kod, Fen Bilimleri Dersi, Öğretmenler, Öğretmen Adayları,Oyun.
Abstract
QR codes are discussed in the literature as an element that adds value to teaching and learning. However, despite
the emphasis put on their potential benefits in the literature, studies on the adoption and use of QR codes in
educational settings are very limited. Thus, the opinions of students (24 students), pre-service teachers (6 pre-
service science teachers) and teachers (5 science teachers, 5 branch teachers) about the games designed with QR
codes were investigated in the current study. The study was carried out in a public school located in the city of
Denizli in the first term of the 2022-2023 academic year. The case study design, one of the qualitative research
methods, was used in the study. The data were collected through written documents and analyzed by using the
content analysis method. In the study, 6 different games created with QR codes were designed to address the
objectives given at the end of the 6th grade unit “Solar System and Planets”. In order to play the games, student
groups were formed by their teachers to be heterogeneous within the group and homogeneous among the
groups.A total of 6 different stations were created where student groups could play the games and arrangements
were made to allow student groups to play every game at these stations. While the students were playing the
games, pre-service science teachers who came to the school for the course of teaching practice, all the science
teachers working at the school and teachers from different branches watched the students. After the games were
played, opinions were obtained from the students, pre-service science teachers, science and other branch teachers
about the games designed with QR codes and the use of QR codes in education.
Keywords: QR Code, Science Lesson, Teachers, Pre-service Teachers, Game.
1
Doç.Dr., Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, eucak@pau.edu.tr, Orcid: 0000-0003-2897-6462
2
Fen Bilimleri Öğretmeni, Denizli Hulusi Kulaklı Ortaokulu, sibelusta2824@gmail.com, Orcid: 0000-0001-
6436-9227

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi©/ Electronic Journal of Social Sciences©
https://dergipark.org.tr/esosder
890
1. GĠRĠġ
QR kodlar 1994 yılında Japon Denso-Wave Ģirketi tarafından otomotiv sektöründe
ürünlerin takibi için tarayıcı aracılığı ile kolay bir Ģekilde okunabilen bir barkod olarak
geliĢtirilmiĢtir (Law ve So, 2010). QR kodlar çeĢitli mobil cihazların kamerasıyla okutularak
deĢifre edilebilen iki boyutlu bir barkottur (Ramsden, 2008). Beyaz zemin üzerine kare
Ģeklinde dizilmiĢ siyah modüllerden oluĢur. Verileri hızlı bir Ģekilde çözmek için
tasarlanmıĢtır. Bu kodları oluĢturmak ve kullanmak oldukça kolaydır (Pons, Valles, Abarca ve
Rubio, 2011). QR kodlar çok yönlüdür. Metin, URL bağlantısı, otomatik bir SMS mesaj,
kartvizit veya hemen hemen her türlü bilgi iki boyutlu barkodun içine gömülebilir. Böylece
mobil cihazlar ile QR kodlar, kullanıcıları bilgiye hızlı ve kolay bir Ģekilde bağlayabilir (Law
ve So, 2010). QR kodlar sıradan barkotlardan çok daha fazla bilgi tutabilen, kullanımı kolay
olan ve günümüzde internette QR kod okuyucu ya da üretici pek çok uygulama bulunan bir
teknoloji olarak kullanılmaktadır (Pons vd., 2011).
AraĢtırmacılar tarafından yapılan birçok çalıĢmada eğitimde QR kod kullanımının
teĢvik edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Walsh, Andrew (2011) göre, QR kodlarının
faydalı kullanımlarından bazıları, basılı materyalleri elektronik materyallere bağlamak, sesli
materyallere ulaĢmak, gömülü videoları açmak, kütüphanelere dıĢ kaynaklar sağlamaktır.
Robertson ve Green (2012), QR kodlarının sınıfta nasıl kullanılabileceğine dair örnekleri
tartıĢtılar, örneğin öğrencilerin kendi QR kodlarını oluĢturabileceklerini ve daha önce
çevrimiçi buldukları resimlere ekleyebileceklerini belirtmiĢlerdir. Bazı araĢtırmacılar,
öğrencilerin içerik ve etkinlikleri çevrimiçi olarak birbirine bağlamalarına izin verdiği için QR
kodlarının eğitimde yardımcı bir öğrenme aracı olduğunu belirtmiĢtir (Bal ve Bicen, 2016;
Wayase, 2015). Yine Jun vd. (2012) göre; eğlenceli ve elveriĢli bir öğrenme ortamı olan QR
kodu akıllı telefon desteğiyle birleĢtirmek, öğrencilerin laboratuvar çalıĢması yaparken
hevesli ve motive olmalarına yardımcı olabilir. Law ve So (2010), Abby Ashraff, Norlia ve
Latifah (2014), QR kodlarının önemini vurgulamıĢ ve öğrencileri bunları kullanmaya teĢvik
etmiĢlerdir. QR kod, bir öğretme ve öğrenme aracı olarak önemli bir potansiyele sahiptir
(Rikala ve Kankaanranta, 2014). QR kodlar, öğrencileri öğrenme içeriği oluĢturmaya ve
paylaĢmaya teĢvik edebilir (Sampson, 2012), farklı öğrenme ihtiyaçları olan öğrencilerin
ilgisini çekebilir (Chen vd., 2010), ve sınıf içinde ve dıĢında öğrenmeyi kolaylaĢtırabilir
(PérezSanagustín, Parra, Verdugo, García-Galleguillos ve Nussbaum, 2016). Ali vd. (2017),
öğrenme etkinliklerinde QR kod kullanımının kolay ve faydalı olduğuna dikkat çekmiĢlerdir.
Rochmawati vd. (2018), QR kod taramasının kağıtsız öğrenme oturumları oluĢturduğunu
belirtmektedirler. Bu yenilik, akıllı telefonların günlük yaĢamın bir parçası olarak
kullanımıyla yakından bağlantılı olan Z kuĢağının yaĢam tarzına göre bilim ve teknolojinin
teorik bilgilerini içselleĢtirerek öğrencilere yardımcı olur (Gikas ve Grant, 2013). Mousa ve
El-Salam (2016), öğretmenlerin müfredattaki her bir bilimsel ve matematiksel kavram için
QR kod ile temsil edilen farklı öğrenme kaynakları sağlayan bir kılavuzu onayladıklarını
bildirmiĢtir. Ayrıca öğrenciler sırayla gömülü QR kodda hazırlanmıĢ adımları tekrarlayarak
ve öğrenmeye dayalı senaryoları etkinleĢtirerek aktif ve bağımsız çalıĢabilmiĢler, QR
kodunun kullanımı zevkli ve ilgi çekici olarak görülmüĢtür. Mehendalevd. (2017), QR kodun
öğrencilerin öğretim etkinliklerine ilgi ve motivasyonunu artırabildiğini vurgulamıĢtır.
AyrıcaQR kod kullanımı sayesinde öğrenciler daha iyi öğrendiklerini, daha yaratıcı
olduklarını, derse karĢı olan kaygı durumlarının azaldığını ifade etmiĢlerdir (McCabe ve
Tedesco, 2012).
Bu çalıĢmaların yanı sıra eğitimde QR kod kullanımının dezavantajlarına dikkat çeken
çalıĢmalar da mevcuttur. Örneğin; Akın’a (2014) göre; QR kodların sadece akıllı telefonlarda
kullanılması, internet bağlantısı gerektirmesi ve basılı materyalde QR kodun deformasyona

EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN
ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
891
uğraması dezavantaj olarak ortaya çıkmaktadır. Uçak (2019) çalıĢmasında, internet bağlantısı
ve karekod okutucu gerektirmesi ile karekodların süresiz programlarda hazırlanması gerektiği
Ģeklinde dezavantajlar ortaya konmuĢtur. Çelik (2012) tarafından yapılan çalıĢmada,
öğrencilere ders kitaplarının tamamında QR kod kullanma istekleri sorulduğunda bazı
öğrencilerin mobil cihazların radyasyon yayması nedeniyle QR kod kullanmak istemedikleri
tespit edilmiĢtir. Ayrıca okullarda cep telefonu kullanmayı yasaklayan tedbirlerin olması,
öğrencilerin ders esnasında telefonlarının yanlarında olmaları kaynaklı ne yapabileceklerini
bilememe, teknik ve alt yapı yetersizlikleri ile ekonomik yetersizlikler gibi nedenler de
dezavantajlar olarak karĢımıza çıkmaktadır.
Fen eğitimi açısından QR kodlara iliĢkin çalıĢmalar incelendiğinde, çalıĢmaların daha
çok son yıllarda yapıldığı ve sınırlı sayıda olduğu görülmektedir. Uçak ve Usta (2023)
çalıĢmalarında, iĢbirlikli öğrenme gruplarında günlük hayatımızda hızla yaygınlaĢan QR
kodların fen öğretimi sürecinde kullanımına yönelik olarak öğrencilerin ve velilerinin
görüĢlerini almıĢlardır. Öğretmenin hazırladığı modeller üzerinde, öğrenme süreci için gerekli
olan QR kodları, öğrenciler kendi hazırladıkları videolarla ya da sorularla oluĢturmuĢlardır.
Konuların öğretiminde ve değerlendirilmesinde QR kodlar kullanılmıĢtır. ÇalıĢmayla,
iĢbirlikli öğrenme gruplarında kullanılan QR kodların fen öğretimi sürecinde kullanımına
iliĢkin olarak bulgular elde edilmiĢtir. Kılıç (2022), QR kod teknolojisi ile desteklenen fen
bilimleri ders kitabı kullanımının 7. sınıf öğrencilerinin “Aynalarda Yansıma ve IĢığın
Soğurulması” konusundaki akademik baĢarıları ile fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına
etkisini ve bu uygulamaya iliĢkin görüĢlerini belirlemek amacıyla bir çalıĢma yürütmüĢtür.
Kontrol grubu öğrencilerine dersler mevcut ders kitabı ile iĢlenirken deney grubu
öğrencilerine dersler araĢtırmacı tarafından hazırlanan QR kod eklenmiĢ ders kitabı ile
yürütülmüĢtür. Yapılan analizler sonucunda QR kod teknolojisi ile desteklenen fen bilimleri
ders kitabı kullanımının 7. sınıf öğrencilerinin akademik baĢarılarını olumlu yönde etkilerken,
fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına etkisinin olmadığı ancak uygulamaya iliĢkin öğrenci
görüĢlerinin olumlu yönde olduğu görülmüĢtür.Uçak (2019), fen bilimleri öğretmen
adaylarının fen kazanımlarını öğretmek için hazırlamıĢ oldukları ders materyallerinde QR kod
kullanımına iliĢkin görüĢlerini incelemiĢtir. AraĢtırma sonucunda, fen bilimleri öğretmen
adaylarının materyallerinde QR kod kullanımına iliĢkin bakıĢ açıları, öğrenme sürecinde
kullanımı, avantajları, dezavantajları ve QR kodların materyal üzerindeki etkileri tespit
edilmiĢtir. Yılmaz (2019), yapmıĢ olduğu çalıĢmada 7. sınıf “GüneĢ Sistemi ve Ötesi” ünitesi
için hazırlamıĢ olduğu oyunlara QR kodlar eklemiĢtir. Öğrencilerin fene ve teknolojiye
yönelik tutumlarına bakılan çalıĢmada, öğrencilerin fene ve teknolojiye yönelik tutumlarında
anlamlı bir farklılığa rastlanmamıĢtır. Ancak öğrenci günlükleriyle nitel olarak
zenginleĢtirilen araĢtırmada öğrenciler dersten zevk aldıklarından ve heyecanlandıklarından
bahsetmiĢlerdir. BaĢçı (2019), yapmıĢ olduğu çalıĢmada fen bilgisi öğretmenliği 4. sınıf lisans
öğrencilerinin astronomi dersi kapsamında gerçekleĢtirilen teknoloji ile zenginleĢtirilmiĢ
etkinliklerin öğrencilerin astronomi kavramlarını anlamalarına ve astronomiye yönelik
tutumlarına etkisini incelemiĢtir. AraĢtırmanın 1. aĢamasında QR kod okuyucular, video
etkinlikleri gibi teknolojik ürünlerin öğrencilerin kavramları anlama düzeylerine olan etkisine
bakılmıĢtır. AraĢtırma sonunda teknolojik etkinlikler eklenmiĢ astronomi dersini alan deney
grubu öğrencilerinin daha baĢarılı oldukları ve derse karĢı olumlu tutum geliĢtirdikleri
görülmüĢtür. Öğrencilerin derse olan ilgisinin arttığı tespit edilmiĢtir. Karahan ve Canbazoğlu
Bilici (2017), fen bilimleri öğretmenlerinin QR kod kullanımına yönelik görüĢlerini
incelemeyi amaçlamıĢtır.AraĢtırmada QR kod ile zenginleĢtirilmiĢ fen bilimleri dersinin
öğrencilerin ilgi ve motivasyonlarını arttırarak derse aktif katılımlarını sağladığı ve bu Ģekilde

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi©/ Electronic Journal of Social Sciences©
https://dergipark.org.tr/esosder
892
dersin öğrenciler için eğlenceli geçtiği belirtilmiĢtir. Ayrıca katılımcıların QR kod
teknolojisinin sınav soru ve cevap kağıtlarına eklenerek ölçme ve değerlendirme sürecinde
kullanılabileceğini düĢündükleri tespit edilmiĢtir.
Tüm bu çalıĢmalar değerlendirildiğinde, fen eğitimde özellikle son yıllarda QR
kodların derslere entegresine iliĢkin olarak öğretmen, öğretmen adayları ve öğrencilerin
görüĢlerinin ayrı ayrı ele alındığı çalıĢmalar olduğu görülmektedir. Ancak öğretmen,
öğretmen adayları ve öğrencilerin hepsinin aynı ortamda bulunmasıyla QR kodların eğitimde
kullanılabilirliğine iliĢkingörüĢlerinin araĢtırıldığı bir çalıĢmaya rastlanmamıĢtır. Bu
çalıĢmayla oyunlar içine QR kodlar konularak öğretmen ve öğretmen adayları doğal
ortamında öğrencileri QR kodlu oyunları oynarlarken gözlemlemiĢlerdir. Böylece eğitimde
QR kod kullanımına yönelik olarak farklı branĢlardaki öğretmenlerden, gelecekte öğretmen
olacak olan öğretmen adaylarından ve aynı zamanda öğrencilerden görüĢ alınması
sağlanmıĢtır. Çünkü her ne kadar öğrenciler QR kod kullanımına iliĢkin olarak olumlu görüĢ
bildirip kullanılmasını isteseler de sınıfa bunları taĢıyacak olan öğretmenlerdir. Yine
öğretmenler sınıflarına taĢımayı düĢünseler de, sınıftaki öğrencilerin düĢünceleri de önem
taĢımaktadır. Bu bağlamda çalıĢmada hem öğretmenlerin, hem gelecekte öğretmen olacak
öğretmen adaylarının hem de öğrencilerin eğitimde QR kod kullanımına iliĢkin görüĢleri
ortaya konmak istenmiĢtir. AraĢtırmanın amacı kapsamında belirlenen alt problemler Ģu
Ģekildedir:
1. Eğitimde QR kod kullanımına yönelik olarak fen bilimleri ve branĢ öğretmenlerinin
görüĢleri nelerdir?
2. Eğitimde QR kod kullanımına yönelik olarak fen bilimleri öğretmen adaylarının
görüĢleri nelerdir?
3. Eğitimde QR kod kullanımına yönelik olarak 6. sınıf öğrencilerinin görüĢleri
nelerdir?
2. YÖNTEM
AraĢtırma deseni
AraĢtırmada nitel araĢtırma yöntemlerinden durum çalıĢması deseni kullanılmıĢtır.
Durum çalıĢmasında, sınırları belirlenmiĢ bir araĢtırma konusunun gerçek ortamında ayrıntılı
olarak betimlenmesi ve incelenmesi söz konusudur(Creswell, 2012). ÇalıĢmada bütüncül tek
durum deseni kullanılmıĢtır.Tek durum desenlerinde, isminden de anlaĢılabileceği gibi, tek bir
analiz birimi vardır (ġimĢek ve Yıldırım, 2018: 300-301). ÇalıĢmadaki durum ise, eğitimde
QR kod kullanımına yönelik öğrencilerin, öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının görüĢlerinin
ortaya konmasıdır.
ÇalıĢma grubu
AraĢtırmacılardan birinin çalıĢmanın yapıldığı okulda görev yapıyor olması, 6.
sınıflardan sadece o sınıfın dersine giriyor olması, öğretmenlik uygulaması kapsamında son
sınıf öğretmen adaylarının dersine katılıyor olması ve o sınıfın derslerine giren diğer branĢ
öğretmenleri de kolaylıkla çalıĢmaya davet edebilmesinden dolayı araĢtırmada kolay
ulaĢılabilir durum örneklemesi kullanılmıĢtır.ÇalıĢma 2022-2023 eğitim-öğretim yılının ilk
yarısında bir devlet okulunda öğrenim gören 6.sınıf öğrencileri (24 öğrenci), üniversiteden
Öğretmenlik Uygulaması I dersi için okula gelen 6 fen bilimleri öğretmen adayı, aynı okulda

EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN
ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
893
görev yapan 5 fen bilimleri öğretmeni ve 6.sınıf öğrencilerinin derslerine giren 5 branĢ
öğretmeni ile gerçekleĢtirmiĢtir. Katılımcılara ait demografik bilgileri içeren tablo aĢağıda
verilmiĢtir.
Tablo 1. Katılımcılara ait demografik özellikler
Katılımcılar
Kadın
Erkek
Toplam
ÖĞRENCĠLER
6.sınıf öğrencileri
11
13
24
ÖĞRETMEN
ADAYLARI
Fen bilimleri öğretmen
adayları
4
2
6
ÖĞRETMENLER
Mesleki deneyim
Fen bilimleri öğretmenleri
4
1
5
FÖ1-20 yıl, FÖ2-9yıl,
FÖ3-16 yıl, FÖ4-9 yıl,
FÖ5-22 yıl
Türkçe öğretmeni
1
-
1
TÖ-20 yıl
Matematik öğretmeni
1
-
1
MÖ-13 yıl
Sosyal bilgiler öğretmeni
1
-
1
SÖ-14 yıl
Ġngilizce öğretmeni
1
-
1
ĠÖ-20 yıl
Din kültürü ve ahlak
bilgisi öğretmeni
1
-
1
DÖ-5 yıl
Katılımcılar, etik kurallara uygun bir biçimde çalıĢmaya katılmaya davet edildiler
(araĢtırmacının görev yaptığı üniversiteden etik kurul izni alındı). Tüm katılımcılar,
araĢtırmanın genel amacı ve çalıĢmaya katılmanın gönüllülük esasına dayandığı konusunda
bilgilendirildiler. Adlarının gizli tutulacağına dair onlara bilgi verildi ve çalıĢmadan istedikleri
zaman çıkabilecekleri söylendi. Katılımcıların gerçek kimliklerini gizli tutmak için her
katılımcıya bir kimlik numarası verildi. “FÖ” Fen Bilimleri Öğretmenlerini, “MÖ” Matematik
Öğretmenini, “SÖ” Sosyal Bilgiler Öğretmenini, “DÖ” Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi
Öğretmenini, “TÖ” Türkçe Öğretmenini, “ĠÖ” Ġngilizce Öğretmenini ifade etmektedir.
Örneğin çalıĢmaya katılan 1.Fen BilimleriÖğretmeni FÖ-1 olarak kodlanmıĢtır.
Veri toplama araçları
Bu çalıĢmada, QR kodlarla desteklenen oyunlara iliĢkin öğrencilerin, son sınıf
öğretmen adaylarının ve öğretmenlerin görüĢlerini belirlemek amaçlanmıĢtır. Bu amaçla
öğrenciler, öğretmen adayları ve öğretmenleresorulmak üzere sorular hazırlanmıĢtır.Sorular
araĢtırmacılar tarafından hazırlanarak uzman görüĢü alınmıĢtır. Fen eğitimi alanında Doçent
iki öğretim üyesinin önerileri doğrultusunda gerekli değiĢiklikler yapılarak soruların son Ģekli
verilmiĢtir. Öğrencilere 6, öğretmen ve öğretmen adaylarına ise 8 soru sorulmuĢtur. Sorular
tüm çalıĢma grubuna verilmiĢ ve yazarak cevaplamaları istenmiĢtir. Sorular katılımcı sayısı

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi©/ Electronic Journal of Social Sciences©
https://dergipark.org.tr/esosder
894
fazla olduğu için önce yazılı olarak alınmıĢ, araĢtırmacılar tarafından cevaplar okunduktan
sonra anlaĢılmayan noktalarda katılımcılarla görüĢmeler yapılmıĢtır. Veri toplama tekniği
olarak yazılı cevaplar ve görüĢme tekniği kullanılmıĢ olup, veri kaynağı çeĢitlendirilmesine
gidilmiĢtir. Bu nedenle hem öğretmen, hem öğretmen adayı, hem de öğrencilerin görüĢleri
alınmıĢtır. Öğrenciler ile öğretmen adaylarına ve öğretmenlere sorulan sorular farklıdır.
Öğrencilere sorulan sorular daha önce sosyal yaĢamlarında QR kodlarla karĢılaĢıp
karĢılaĢmadıkları, QR kodlu oyunların öğrencilere ve derse etkisi, hangi oyun/oyunları
beğendikleri ve beğenme gerekçeleri ve fen dersi dıĢındaki diğer derslerde kullanılmasını
isteyip istemediklerini ortaya koymaya yöneliktir. Öğretmen ve öğretmen adaylarına sorulan
sorular ise daha önce günlük yaĢamlarında ve derslerinde QR kodları kullanıp
kullanmadıkları, QR kod oluĢturmayı bilip bilmedikleri, araĢtırma sonrası QR kodları
derslerinde kullanma isteği, QR kod kullanmanın ders açısından avantaj ve dezavantajları, en
çok beğenilen oyunlar ve QR kodların baĢka derslerde de kullanılıp kullanılamayacağını
ortaya koymak amacıyla oluĢturulmuĢtur.ÇalıĢmada veri kaynaklı üçgenleme (çalıĢmada çok
çeĢitli veri kaynaklarının kullanılmasıdır. Örneğin, aynı konuda farklı kiĢilerle görüĢmeler
yapmak) ve araĢtırmacı üçgenleme (verilerin toplanması, analizi ve yorumlanmasında birden
fazla araĢtırmacının yer alması) kullanılarak iç geçerlilik sağlanmıĢtır.
ÇalıĢmanın Yürütülmesi
AraĢtırmada “GüneĢ Sistemi ve Gezegenler” ünitenin kazanımlarına yönelik olarak
QR kodlar kullanılarak 6 farklı oyun tasarlanmıĢtır.Oyunlar öğrencilerin farklı duyu
organlarına hitap edecek ve farklı zeka türlerine sahip öğrencilerin de ilgilerini çekebilecek
Ģekilde hazırlanmaya çalıĢılmıĢtır. Dersin değerlendirme basamağı eğlenceli ve öğrencilerin
zevk alacakları Ģekilde düzenlenmiĢtir. Örneğin; oyunlardan biri yerde hareket halinde
oynanabilirken, diğerindeQR kodda Ģarkılar bulunmakta ve doğru cevabı bildiğinde
çarkıfeleği çevirip oradaki puanları kazanmaktadır. Oyunlarda QR kodların iĢlevleri
değiĢmiĢtir. Bazı oyunlarda QR kodlar içerisinde konuya iliĢkin sorular bulunurken,
bazılarında yönergeler, bazılarında konuya iliĢkin Ģarkılar, bazılarında görseller, bazılarında
ise wordwallda oynayabilecekleri oyunlar bulunmaktadır. Burada amaç QR kodlar
kullanılarak aynı kazanımlara iliĢkin farklı oyunlar tasarlanıp hangi tarz oyunların da
beğenilebileceğini ortaya koymaktır. Dolayısıyla farklı oyunlar tasarlanarak öğrencilerden bu
oyunları oynamaları istenmiĢtir. Oyunların oynanması için öğretmenleri tarafından grup
içinde heterojen, gruplar arası homojen olacak Ģekilde öğrenci grupları oluĢturulmuĢtur.
Öğrenci gruplarının oyunları oynayabilecekleri 6 farklı istasyon oluĢturulmuĢ, bu
istasyonlarda öğrenci gruplarının her oyunu oynamalarına imkan verecek Ģekilde düzenleme
yapılmıĢtır. Oyunları oynarken Öğretmenlik Uygulaması I dersi için okula gelen fen bilimleri
öğretmen adayları, okulda görev yapan tüm fen bilimleri öğretmenleri ve farklı branĢlardan
öğretmenleri öğrencileri izlemiĢlerdir.Tasarlanan 6 oyun ve oyunların nasıl oynanabileceğine
yönelik olarak bilgiler ekte verilmiĢtir. Oyunların oynanmasının ardından QR kodlar ile
tasarlanan oyunlara ve eğitimde QR kod kullanımına yönelik olarak öğrencilerden, fen
bilimleri öğretmen adaylarından, fen bilimleri ve diğer branĢ öğretmenlerinden görüĢleri
alınmıĢtır. Böylece öğretmen adayları ve öğretmenlerin öğretimlerinde QR kod kullanma
niyetleri,öğrencilerin de QR kod kullanımını beğenip beğenmedikleri ortaya konmaya
çalıĢılmıĢtır.ÇalıĢmanın uygulanmasına dair örnek fotoğraflardan bazıları aĢağıda
sunulmuĢtur.

EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN
ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
895
Verilerin Analizi
Öğrenciler, öğretmen adayları ve öğretmenlerden elde edilen veriler içerik analizi
yöntemiyle çözümlenmiĢtir. Öncelikle elde edilen veriler her iki araĢtırmacı tarafından ayrı
ayrı analiz edilerek, kod ve temalara ulaĢılmıĢtır. Daha sonra iki araĢtırmacı tarafından
yapılan analizler arasında tutarlık incelemesi yapılmıĢ ve kodlamaların farklı ele alındığı
noktalar tartıĢılarak uzlaĢma sağlanmıĢtır. UyuĢum katsayısının hesaplanmasında Miles ve
Huberman (1994) formülünden [P=  󰇛 󰇜
 ] yararlanılmıĢtır. UyuĢum
yüzdesi %94 olarak hesaplanmıĢ olup, araĢtırmacıların birbirlerini ikna yoluyla aynı sonuçlara
ulaĢmasıyla nihai bulgular elde edilmiĢtir.AraĢtırmacılar tarafından uzlaĢma sağlanan veriler
tablolaĢtırılmıĢ ve yorumlanmıĢtır.Elde edilen çalıĢma bulgularıkatılımcılara sunularak kendi
düĢüncelerini doğru yansıtıp yansıtmadığı sorularak katılımcı teyidi sağlanmıĢtır.
BULGULAR
Bu bölümde katılımcılardan elde edilen bulgulara yer verilmiĢtir.
Birinci Alt Probleme ĠliĢkin Bulgular
AĢağıda fen bilimleri ve branĢ öğretmenlerinden elde edilen bulgular yer almaktadır.
(Tablo 2).

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi©/ Electronic Journal of Social Sciences©
https://dergipark.org.tr/esosder
896
Tablo 2.Fen bilimleri ve branş öğretmenlerinden elde edilen bulgular
Temalar
Kodlar
Değinen Öğretmenler
QR kod
kullanımına
yönelik
mevcut
deneyimi
AraĢtırma öncesi QR kod kullanma durumu
Kullanma
FÖ1,FÖ2,FÖ3,FÖ5,DÖ,ĠÖ,TÖ
-Test kitaplarında soru çözüm
FÖ1,FÖ3,FÖ5,TÖ
-Lokanta ve kafelerde menü okutmak
FÖ1,FÖ2,FÖ3,FÖ5
-Derslerde
FÖ1,ĠÖ
-ATM’den para çekmede
FÖ1,FÖ3
-Çevrede (Billboard,Ġlanlar ,AVM,HES gibi)
FÖ1
-Bankacılık iĢlemleri, Web site adresleri, Ģirket
reklamları, çeĢitli reklam tanıtımları, sosyal medya
uygulamaları
FÖ5
-Tübitak proje çalıĢmalarında
DÖ
-Deneme cevap anahtarı oluĢturma
FÖ2
Kullanmama
FÖ4,SÖ,MÖ
AraĢtırma öncesi QR kod oluĢturabilme
QR Kod oluĢturanlar
FÖ1,FÖ2,FÖ3,FÖ5,SÖ
-Yüksek lisans ödevi
FÖ1,FÖ2
-Öğrencilere ödev göndermek
FÖ1
-QR kodlu ders oyunu hazırlama
FÖ1
-QR kodlu ders materyali hazırlama
FÖ1
-QR kod oluĢturmayı merak
SÖ
-Deneme ve test cevapları oluĢturmak
FÖ2
-Firma satıĢ ürünleri oluĢturma
FÖ5
QR kodun
derslerinde
kullanımına
yönelik
görüĢler
AraĢtırma öncesi QR kodu derslerinde kullanma
Kullandım
FÖ1,FÖ2,FÖ3
-Kaynak kitaplardan soru-cevap okutma
FÖ1,FÖ2,FÖ3
-Soru hazırlama
FÖ1
-QR kodlu ders oyunu hazırlama
FÖ1
-QR kodlu ders materyali hazırlama
FÖ1
Kullanmadım
FÖ4,FÖ5,DÖ,ĠÖ,SÖ,MÖ,TÖ
-QR koda gerek duymama
FÖ4, ĠÖ,MÖ,TÖ
-Okulda telefon, tablet…kullanımının yasak olması
FÖ5,MÖ
-Derse QR kodu nasıl entegre edeceğini bilememe
FÖ3,SÖ
-QR kod oluĢturma sürecini tam olarak bilmeme
FÖ3,DÖ
-Öğrencilerin derse telefon, tablet getirmesini
istememe
FÖ5
-Farklı uygulamaları QR koda tercih etme
FÖ5
AraĢtırma sonrası QR kodu derste kullanma isteği
Kullanmak isterim
FÖ1,FÖ2,FÖ3,FÖ4,FÖ5,MÖ,ĠÖ,
SÖ,DÖ,TÖ
-Ders içi etkinlik ve oyunlarda
FÖ1,FÖ2,DÖ,ĠÖ,FÖ1
-Derslerin iĢleniĢinde yardım amaçlı
FÖ1,FÖ3,DÖ
-Konu sonu değerlendirmede
FÖ1,FÖ2,FÖ3
-Dersi farklı tekniklerle iĢleyip öğrenci ilgisini
artırmada
FÖ1,FÖ2,MÖ
-Öğrencileri aktifleĢtirmede
FÖ1,TÖ
-Dersi eğlenceli hale getirmede
FÖ1,FÖ3
-Çoklu zekaya göre ders tasarlamada
FÖ1,FÖ4
-Ders materyal tasarımında
FÖ1,SÖ
-Cevap anahtarı oluĢturmada
SÖ,FÖ2
-Ödevlerin geri dönütünü almada
MÖ
-Okul ve sınıf panolarındaki materyalleri etkin hale
getirmede
FÖ5
-Öğrenciye özel ders paylaĢımlarında
SÖ

EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN
ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
897
Tablo 2.(devam)
QR kodlu
hazırlanan
oyunlara
ilişkin
öğretmen
görüşleri
QR kodlu oyunların öğrenciye ve derse etkisi
Dersi zevkli ve eğlenceli hale getirmesi
FÖ1,FÖ2,FÖ5,MÖ,SÖ,TÖ,DÖ,ĠÖ
Kalıcı öğrenmeyi desteklemesi
FÖ1,FÖ4,FÖ5,MÖ
Teknolojiyi derse entegre etmesi
FÖ1,FÖ2,FÖ3,SÖ
Merak duygusu oluĢturup derse karĢı motivasyonu
arttırması
FÖ1,FÖ2,FÖ3,SÖ
Faydalı ve yararlı
ĠÖ,MÖ,FÖ5
Güzel
FÖ3,TÖ,ĠÖ
Derse ilgiyi arttırma
FÖ1,FÖ3,SÖ
Yaratıcı
FÖ1,FÖ3,SÖ
Öğrenciyi aktif kılması
FÖ1,FÖ4
En çok beğenilen oyun/oyunlar
Oyun 1
FÖ1,FÖ2,FÖ3,FÖ4,FÖ5,MÖ,SÖ,TÖ
, DÖ,ĠÖ
Oyun 2
FÖ2,TÖ,DÖ
Oyun 5
FÖ2,ĠÖ
Oyun3
ĠÖ
Oyun4
ĠÖ
Oyun 6
FÖ1
QR kod
kullanımının
ders
açısından
avantajlı-
dezavantajlı
yönleri
Avantajları
Dersi eğlenceli hale getirmesi
FÖ1,ĠÖ,DÖ,TÖ,MÖ
Teknolojiyi seven öğrencilerin derse karĢı
motivasyonunu arttırması
FÖ1,FÖ2,FÖ4,SÖ,DÖ
Öğrenmeyi kalıcı hale getirmesi
FÖ1,FÖ4,FÖ5,MÖ,DÖ
Öğrenciyi aktif hale getirmesi
FÖ1,FÖ4,TÖ
ĠĢbirlikli öğrenmeyi sağlaması
FÖ1,FÖ3,DÖ
Dikkat çekici olması
FÖ3,TÖ,DÖ
Birçok duyu organına hitap etmesi
FÖ1,FÖ3,TÖ
Öğrenmeyi eğlenceli hale getirmesi
FÖ1,ĠÖ
Oyunlara imkan sağlaması
FÖ1,TÖ
Bilgiye eriĢimi hızlandırması
FÖ1,FÖ5
Soyut içerikleri somutlaĢtırması
SÖ
Kağıt kaleme bağlılığı azaltması
FÖ1
Sürekli kullanılabilmesi
MÖ
Dezavantajları
QR kod hazırlama sürecinin zaman alması
FÖ1,FÖ3,FÖ4,MÖ,SÖ,ĠÖ
Teknolojik aletlerin ders sırasında kontrol altında
tutulmasının gerekmesi
FÖ2,FÖ3,SÖ,MÖ
Ġnternet eriĢiminin olmadığı durumlarda bilgiye
ulaĢımın olumsuz etkilenmesi
FÖ1,SÖ,TÖ
Kalabalık sınıflarda uygulanmasının zor olması
FÖ4,MÖ
Teknolojik aletlere bağımlılığı arttırması
FÖ1,FÖ5
QR kod okutma cihazının olma zorunluluğu
FÖ5,DÖ
Teknolojik aletlerin herkeste olmaması
FÖ1,SÖ
QR Ģeklinde oluĢturulan bilgilere QR kod kaybedilmesi
dahilinde ulaĢılamaması
FÖ1,FÖ5
Teknolojik alet kullanımı konusunda yetkin olmayan
öğretmenlerin zorlanması
SÖ,ĠÖ
QR kod okutma cihazının okula getirilme zorunluluğu
FÖ5
QR kodun fen
dersi
dışındaki
kullanım
alanları
QR kodların kullanılabileceği diğer okul dersleri
Bütün derslerde
FÖ1,FÖ2,FÖ3,FÖ4,FÖ5,DÖ,ĠÖ,MÖ
Sosyal Bilgiler
TÖ,SÖ
Ġngilizce
TÖ,SÖ
Matematik
SÖ
Türkçe
TÖ

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi©/ Electronic Journal of Social Sciences©
https://dergipark.org.tr/esosder
898
Tablo 2.incelendiğinde, çalıĢmadaki 10 öğretmenden 7’sinin QR kodu kullandığı, 5
öğretmenin QR kodu oluĢturabildiği, 3 öğretmenin de derslerinde QR kodu kullandığı
görülmüĢtür. QR kodla hazırlanan oyunları izledikten sonra ise tüm öğretmenler derslerinde
kullanmak istediklerini dile getirmiĢlerdir. QR kodlu oyunların öğrenciye ve derse etkisi
açısından en fazla değinilen fen bilimleri dersini zevkli ve eğlenceli hale getirme (8
öğretmen), kalıcı öğrenmeyi destekleme (4 öğretmen), teknolojiyi derse entegre etme (4
öğretmen), merak duygusu oluĢturup derse karĢı motivasyonu arttırma (4 öğretmen) olarak
belirtilmiĢtir.Öğretmenler tarafından en çok beğenilen oyunlar değinilme sıklığına göre
sırayla; Oyun 1 (10 öğretmen), Oyun 2 (3 öğretmen), Oyun 5 (2 öğretmen), Oyun 3 (1
öğretmen), Oyun 4 (1 öğretmen)ve Oyun 6’dır (1 öğretmen).QR kod kullanımının ders
açısından avantajlarından en fazla değinilenler; dersi eğlenceli veöğrenmeyi kalıcı hale
getirmesidir.QR kod kullanımının ders açısından dezavantajlarından en fazla değinilenler ise;
QR kod hazırlama sürecinin zaman alması, teknolojik aletlerin ders esnasında kontrol altında
tutulmasının gerekmesi ve internet eriĢiminin olmadığı durumlarda bilgiye ulaĢımın olumsuz
etkilenmesidir. Öğretmenlerin büyük bir çoğunluğu (8 öğretmen) QR kodun fen bilimleri
dersi dıĢındaki diğer tüm derslerde de kullanılabileceğini belirtmiĢ olup, Sosyal Bilgiler,
Ġngilizce, Matematik ve Türkçe derslerinde de kullanılabileceğini belirten öğretmenler
olmuĢtur.
Ġkinci Alt Probleme ĠliĢkin Bulgular
AĢağıda fen bilimleri öğretmen adaylarından elde edilen bulgular yer almaktadır
(Tablo 3).
Tablo 3.Fen bilimleri öğretmen adaylarından elde edilen bulgular
Temalar
Kodlar
Değinen Öğretmen
Adayları
QR kod
kullanımına
yönelik
mevcut
deneyimi
AraĢtırma öncesi QR kod kullanma durumu
Kullanma
FÖA1,FÖA2,FÖA3,FÖA4
,FÖA5,FÖA6
-Lisans derslerinde kullanma
FÖA1,FÖA2,FÖA3,FÖA4
FÖA5,FÖA6
-Birçok alanda kullanma(Banka iĢlemlerinde, kafelerde,
ulaĢım, test kitaplarında…)
FÖA1,FÖA2,FÖA3,FÖA4
FÖA5,FÖA6
AraĢtırma öncesi QR kod oluĢturabilme
QR kod oluĢturanlar
FÖA1,FÖA2,FÖA3,FÖA4
FÖA5,FÖA6
-Lisans (Ödev ve ders materyalleri hazırlamada) derslerinde
FÖA1,FÖA2,FÖA3,FÖA4
FÖA5,FÖA6
Gelecekte QR
kodu
derslerinde
kullanımlarına
yönelik
görüĢler
AraĢtırma sonrası QR kodu öğretmenlikte kullanma isteği
Kullanırım
FÖA1,FÖA2,FÖA3,FÖA4
,FÖA5,FÖA6
-Değerlendirme basamağı
FÖA1,FÖA2,FÖA3,FÖA4
,FÖA5,FÖA6
-GiriĢ basamağında
FÖA6
-KeĢfetme basamağında
FÖA4
-DerinleĢtirme basamağında
FÖA2
-Dersin her aĢamasında
FÖA3

EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN
ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
899
Tablo 3.(devam)
QR kodlu
hazırlanan
oyunlara
ilişkin
öğretmen
adayı
görüşleri
QR kodlu oyunların öğrenciye ve derse etkisi
-Dersi zevkli ve eğlenceli hale getirmesi
FÖA2,FÖA3,FAÖ4,FÖA5
-Ġlgi(dikkat) çekici olması
FÖA1,FÖA2,FÖA5
-Derse karĢı motivasyonu arttırıcı
FÖA1,FÖA2
-Teknolojiyi derse entegre etmesi
FÖA5
-Güzel
FÖA4
-BaĢarılı
FÖA6
-Farklı duyu organına hitap etmesi
FÖA5
-Bilgilerin kalıcılığını arttırması
FÖA5
-Bireysel farklılıkları dikkate alması
FÖA2
-Konunun değerlendirilmesinde etkili olması
FÖA1
En çok beğenilen oyun/oyunlar ve gerekçeleri
Oyun 2
FÖA1,FÖA2,FÖA3,FÖA4
-Öğrencileri aktifleĢtirmesi
FÖA4
-Rekabetin olması
FÖA2,FÖA4
-Öğrencilerin oyundaki heyecanı
FÖA2
-Daha önceki bilinen bir oyuna benzetilmesi
FÖA1
-Değerlendirme amaçlı kullanılabilirliği
FÖA4
Oyun 1
FÖA1,FÖA2,FÖA6
-Tasarımın ilgi çekici olması
FÖA1,FÖA6
-YarıĢma heyecanını yaĢatması
FÖA3,FÖA4
-YarıĢma sırasında öğrencilerin hareket edilebilmesi
FÖA3
-Öğrencileri aktifleĢtirmesi
FÖA4
Değerlendirme amaçlı kullanılabilirliği
FÖA4
Oyun 6
FÖA4,FÖA5
-Tasarımın ilgi çekici olması
FÖA5
-Kulaklık kullanımı
FÖA5
-Birçok duyu organına hitap etmesi
FÖA5
-BiliĢsel becerileridesteklemesi
FÖA5
-Öğrencileri aktifleĢtirmesi
FÖA4
QR kod
kullanımının
ders
açısından
avantajlı-
dezavantajlı
yönleri
Avantajları
Teknolojiyi seven öğrencilerin derse karĢı motivasyonunu
arttırması
FÖA1,FÖA3,FÖA4,FÖA6
Teknolojinin derse entegre edilmesi
FÖA1,FÖA3,FÖA4,FÖA5
Dersi eğlenceli hale getirmesi
FÖA2,FÖA5,FÖA6
Öğrenmeyi kalıcı hale getirmesi
FÖA2,FÖA3,FÖA5
Öğrenmeyi hızlandırması
FÖA1,FÖA5
Birçok duyu organına hitap etmesi
FÖA3
Eğitsel oyunları farklı kılması
FÖA6
Öğrenciyi aktif hale getirmesi
FÖA3
Dersi ilgi çekici hale getirmesi
FÖA4
Öğrencilerin geliĢimine katkı sağlaması
FÖA6
Bireyin birçok yönden geliĢimini sağlaması
FÖA5
Dezavantajları
QR kod hazırlama sürecinin zaman alması
FÖA1,FÖA3,FÖA4,
FÖA6
Teknolojik aletlerin ders sırasında kontrol altında tutulmasının
gerekmesi
FÖA1,FÖA3,FÖA4,FÖA6
Teknolojik aletlerin herkeste olmaması
FÖA2,FÖA4
QR kodlu ders hazırlama sürecinin zaman alması
FÖA3
QR kodun fen
dersi
dışındaki
diğer
derslerde
kullanımı
QR kodların kullanılabileceği diğer okul dersleri
Bütün derslerde
FÖA1,FÖA3,FÖA5,FÖA6
Ġngilizce
FÖA1,FÖA3,FÖA4,FÖA6
Matematik
FÖA4,FÖA6
Sosyal Bilgiler
FÖA6

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi©/ Electronic Journal of Social Sciences©
https://dergipark.org.tr/esosder
900
Tablo 3.incelendiğinde, fen bilimleri öğretmen adaylarının tümü (6 öğretmen adayı)
QR kodu daha önce lisans dersinde ödev ve ders materyali hazırlamada kullandıklarını
belirtmiĢ olup, QR kod kullanımına iliĢkin deneyime sahip oldukları görülmüĢtür. Tüm
öğretmen adayları öğretmen olduklarında QR kodu derslerinde kullanmak istediklerini
söylemiĢlerdir. Öğretmen adayları özellikle dersin değerlendirilmesi aĢamasında
kullanabileceklerini dile getirmiĢ olup, aynı zamanda dersin farklı aĢamalarında da
kullanabileceklerini belirtenler olmuĢtur. QR kodlu oyunların öğrenciye ve derse etkisi
açısından en fazla değinilen fen bilimleri dersini zevkli ve eğlenceli hale getirmesi (4
öğretmen adayı), ilgi çekici olması (3 öğretmen adayı) ve derse karĢı motivasyonu
arttırmasıdır (2 öğretmen adayı). Öğretmen adayları tarafından en çok beğenilen oyunlar
değinilme sıklığına göre sırayla; Oyun 2, Oyun 1 ve Oyun 6 olmuĢtur. QR kod kullanımının
ders açısından avantajlı yönlerinden en fazla değinilenler; teknolojiyi seven öğrencilerin derse
karĢı motivasyonunu arttırması, teknolojinin derse entegre edilmesi, dersi eğlenceli hale
getirmesi, öğrenmeyi kalıcı hale getirmesi ve öğrenmeyi hızlandırmasıdır.QR kod
kullanımının ders açısından dezavantajlı yönlerinden en fazla değinilenler ise; QR kod
hazırlama sürecinin zaman alması, teknolojik aletlerin ders esnasında kontrol altında
tutulmasının gerekmesi, teknolojik aletin herkeste olmamasıdır.Öğretmen adaylarının büyük
bir çoğunluğu QR kodun fen bilimleri dersi dıĢındaki diğer tüm derslerde ve özellikle
Ġngilizce dersinde kullanılabileceğini belirtmiĢlerdir.
Üçüncü Alt Probleme ĠliĢkin Bulgular
AĢağıda 6. sınıf öğrencilerinden elde edilen bulgular yer almaktadır (Tablo 4).
Tablo 4.Öğrencilerden elde edilen bulgular
Temalar
Kodlar
Değinen Öğrenciler
QR kod
kullanımına
yönelik
mevcut
deneyimi
AraĢtırma öncesi QR kod kullanma durumu
Kullanma
Ö1,Ö4,Ö7,Ö10,Ö11,Ö13,Ö16,Ö23
-Ödev için okutma amaçlı
Ö7,Ö10,Ö16
-Sosyal yaĢamda karĢılaĢtığı QR kodları okutma
isteği
Ö1,Ö4,Ö23
-Bilgisayar oyunlarında
Ö11,Ö13
Kullanmama
Ö2,Ö3,Ö5,Ö6,Ö8,Ö9,Ö12,Ö14,Ö15
,Ö17,Ö18,Ö19,Ö20,Ö21,Ö22,Ö24
AraĢtırma öncesi QR kod oluĢturabilme
-QR kod oluĢturmama
Ö1,Ö2,Ö3,Ö4,Ö5,Ö6,Ö7,Ö8,Ö9,Ö1
0,Ö11,Ö12,Ö13,Ö14,Ö15,Ö16,Ö17
,Ö18,Ö19,Ö20,Ö21,Ö22,Ö23,Ö24

EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN
ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
901
Tablo 4.(devam)
QR kodlu
hazırlanan
oyunlara
ilişkin öğrenci
görüşleri
QR kodlu oyunların öğrenciye ve derse etkisi
Dersi zevkli ve eğlenceli hale getirmesi
Ö1,Ö2,Ö3,Ö4,Ö6,Ö7,Ö8,Ö9,Ö11,Ö
12,Ö13,Ö14,Ö15,Ö16,Ö17,Ö18,Ö1
9,Ö20,Ö21,Ö22,Ö23,Ö24
Güzel
Ö2,Ö3,Ö4,Ö5,Ö7,Ö8,Ö9,Ö10,Ö11,
Ö12,Ö13,Ö14,Ö15,Ö16,Ö17,Ö18,
Ö19,Ö20,Ö22,Ö23,Ö24
Çok iyi
Ö1,Ö6,Ö20
ġaĢırtıcı
Ö9,Ö12
Heyecanlı
Ö10
Öğretici
Ö21
Dersin tekrarında etkili
Ö22
En çok beğenilen oyun/oyunlar ve gerekçeleri
Oyun 1
Ö2,Ö3,Ö5,Ö6,Ö8,Ö11,Ö19,Ö22
-Eğlenceli olması
Ö3,Ö11,Ö19,Ö8
-Oyun içinde oyun
Ö5,Ö6
-Soru sayısının fazla olması
Ö19
-Öğretici olması
Ö22
-Akılda kalıca olması
Ö2
Oyun 2
Ö13,Ö14,Ö17
-Heyecanlı
Ö13,Ö14
-Eğlenceli
Ö13,Ö17
-Monopoly oyununa benzemesi
Ö13
Oyun3
Ö1,Ö4,Ö19,Ö21,Ö23
-Bilgi yarıĢması gibi olması
Ö21
-Yüksek puan almanın etkisi
Ö4
Oyun4
Ö7,Ö18,Ö19
-Müzikli olması
Ö7
-Eğlenceli olması
Ö18,Ö19
Oyun 5
Ö7,Ö12,Ö15,Ö16,Ö20,Ö23,Ö24
Bulmacaya benzemesi
Ö7
Oyunun heyecanlı olması
Ö12,Ö15,Ö23
Güzel olması
Ö15
Zevkli olması
Ö16
Oyun içinde oyun olması
Ö20
Görselliğinin ilgi çekici olması
Ö24
Oyun 6
Ö3,Ö6,Ö9,Ö10
-Eğlenceli olması
Ö3,Ö6
-Müzikli olması
Ö9
-Rekabetin olması
Ö10
QR Kodun fen
dersi
dışındaki
kullanım
alanları
QR kodların kullanılabileceği diğer okul dersleri
Matematik
Ö1,Ö3,Ö4,Ö6,Ö7,Ö8,Ö11,Ö12,Ö15
,Ö19,Ö23,Ö24
Ġngilizce
Ö3,Ö5,Ö6,Ö7,Ö10,Ö11,Ö15,Ö20,Ö
23,Ö24
Türkçe
Ö5,Ö7,Ö8,Ö13,Ö18,Ö20,Ö23
Sosyal Bilgiler
Ö2,Ö5,Ö8,Ö13,Ö15,Ö18,Ö23
Bütün derslerde
Ö9,Ö14,Ö17,Ö22
Din kültürü ve Ahlak bilgisi
Ö5,Ö20
Tablo4.incelendiğinde, öğrencilerin tümü QR kod oluĢturmayı bilmemektedir. Ancak
öğrencilerden 8’i QR kodu daha önce ödev okutmada, sosyal yaĢamlarındave bilgisayar
oyunlarında kullandıklarını ifade etmiĢ olup, diğer öğrenciler QR kod kullanmadıklarını
belirtmiĢlerdir. Büyük bir çoğunluğu QR kodlu oyunların fen bilimleri dersini zevkli ve

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi©/ Electronic Journal of Social Sciences©
https://dergipark.org.tr/esosder
902
eğlenceli hale getirdiğini belirtmiĢ olup, oyunları güzel bulmuĢlardır. Öğrenciler tarafından
en fazla beğenilen oyunlar değinilme sıklığına göre; Oyun 1, Oyun 5, Oyun 3, Oyun 6 ve
Oyun 2’dir. Beğenilme nedenleri daha çok eğlenceli ve heyecanlı bulunmasıdır. Öğrencilerin
büyük bir çoğunluğu QR kodun fen dersi dıĢında Matematik ve Ġngilizce gibi çok
zorlandıkları derslerde kullanılmasını istediklerini belirtmiĢlerdir.
3. TARTIġMA VE SONUÇ
Bu çalıĢmanın amacı, QR kodların fen oyunlarına entegrasyonunu ileQR kodların
eğitimde kullanımına iliĢkin öğrenci, öğretmen adayları ve öğretmenlerin görüĢlerini ortaya
koymaktadır. Bulgular; öğretmenlere, öğretmen adaylarına ve öğrencilere göre
yorumlanmıĢtır.
QR kodların fen oyunlarına entegrasyonuna yönelik olarak tüm öğretmenler,
öğrencileri oyunları oynarken izlemiĢlerdir. QR kodla hazırlanan oyunları izledikten sonra
tüm öğretmenler derslerinde QR kodları kullanmak istediklerini dile getirmiĢlerdir. QR kodlu
oyunların öğrenciye ve derse etkisi açısından en fazla değinilen fen dersini zevkli ve eğlenceli
hale getirmesi, kalıcı öğrenmeyi desteklemesi, teknolojiyi derse entegre etmesi ve merak
duygusu oluĢturup derse karĢı motivasyonu arttırması olarak belirtilmiĢtir. Öğretmenler
tarafından en çok beğenilen Oyun 1’dir. QR kod kullanımının ders açısından avantajlı
yönlerinden en fazla değinilenler dersi eğlenceli hale getirmesi ve öğrenmeyi kalıcı hale
getirmesidir. Büyükkol Köse (2019), yapmıĢ olduğu çalıĢmada 10. sınıf öğrencileri için
karekod kullanarak bir eğitim materyali tasarlamıĢtır. Yapılan çalıĢmada farklı liselerde görev
yapan 22 biyoloji öğretmenine de “Kalıtım” konusunda öğrencilerin zorlandıkları kısımları
belirlemek amacıyla bir anket uygulanmıĢ ve sonucunda öğrencilerin kalıtımla ilgili bazı
kavramları karıĢtırdıkları tespit edilmiĢtir. Öğretmenler konunun daha iyi anlaĢılabilmesi için
biyoloji kitabına karekodlar eklenmesini önermiĢlerdir. AraĢtırma sonunda ders kitabında
yetersiz olan kısım ve görsellere öğretmenlerin önerileri doğrultusunda karekod eklenmiĢtir.
Karahan ve Canbazoğlu Bilici, (2017) yaptıkları çalıĢmada fen bilimleri öğretmenlerinin QR
kod kullanımına yönelik görüĢlerini araĢtırmıĢlardır. AraĢtırmada katılımcılar QR kod ile
zenginleĢtirilmiĢ fen bilimleri dersinin öğrencilerin ilgi ve motivasyonlarını arttırarak derse
aktif katılımlarını sağladığını ve bu Ģekilde dersin öğrenciler için eğlenceli geçeceği görüĢü
belirtilmiĢtir. Banifacio (2012), elementlerin özelliklerinin anlatıldığı podcast linklerini QR
kodlara gömerek periyodik tablo hazırlamıĢtır. Böylece öğrencilerin eğlenceli bir Ģekilde
kimyasal elementlerle tanıĢmaları, bireysel olarak katılmaları ve elementleri keĢfetmelerini
sağlanmıĢtır.ÇalıĢmada QR kod kullanımının ders açısından dezavantajlı yönlerinden en fazla
değinilenler ise QR kod hazırlama sürecinin zaman alması, teknolojik aletlerin ders esnasında
kontrol altında tutulmasının gerekmesi ve internet eriĢiminin olmadığı durumlarda bilgiye
ulaĢımın olumsuz etkilenmesidir. Rikala ve Kankaanranta (2012), dört farklı düzeydeki
okuldan 76 öğrenci ve öğretmenlerinin QR kodlara yönelik görüĢlerini incelemiĢlerdir.
ÇalıĢmanın sonuçları, öğrencilerin QR kodlarını kullanmaya istekli ve motive olduklarını
ortaya koymuĢtur. Öğretmenleri ise QR kodların eğitimde kullanımına temkinli yaklaĢmıĢlar
ve zaman konusunda çeĢitli zorlukların yaĢanması ihtimalinden bahsetmiĢlerdir. ÇalıĢmada da
her ne kadar öğretmenler derslerinde QR kodları kullanmaya niyetli olduklarını belirtmiĢ
olsalar da yine de Rikala ve Kankaanranta (2012) çalıĢmasındaki gibi bazı öğretmenlerin
temkinli yaklaĢtıkları ve dezavantajları olduğunu belirttikleri yönler olmuĢtur. Öğretmenlerin
büyük bir çoğunluğu (8 öğretmen) QR kodun fen bilimleri dersi dıĢındaki diğer tüm derslerde

EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN
ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
903
de kullanılabileceğini belirtmiĢ olup, Sosyal Bilgiler, Ġngilizce, Matematik ve Türkçe
derslerinde de kullanılabileceğini belirten öğretmenler olmuĢtur.
QR kodların fen oyunlarına entegrasyonuna yönelik olarak yine tüm öğretmen
adayları, öğrencileri oyunları oynarken izlemiĢlerdir. QR kodla hazırlanan oyunları izledikten
sonra tüm öğretmen adayları derslerinde QR kodları kullanmak istediklerini dile
getirmiĢlerdir. Sonuçlar, öğretmen adaylarının QR kodları öğrenme etkinliklerini desteklemek
için kullanma niyetinde olduklarını göstermiĢtir. Ayrıca, gelecekte bu uygulamayı kullanmak
için genel olarak olumlu bir tutum ve niyet gösterdikleri anlaĢılmıĢtır. QR kodlu oyunların
öğrenciye ve derse etkisi açısından en fazla değinilen noktalar fen bilimleri dersini zevkli ve
eğlenceli hale getirmesi, ilgi çekici olması ve derse karĢı motivasyonu arttırması olarak
belirtilmiĢtir. Ayrıca öğretmen adayları QR kodları özellikle dersin değerlendirme aĢamasında
kullanabileceklerini belirtmiĢlerdir.QR kod teknolojisinin eğitim-öğretim sürecinin
değerlendirme aĢamasında kullanımına odaklanan araĢtırmalar da bulunmaktadır (Fujimura ve
Doi, 2006; Susono ve Shimomura, 2006). Öğretmen adayları tarafından en çok beğenilen
oyunlar sırayla Oyun 2, Oyun 1 ve Oyun 6 olmuĢtur. QR kodlarının entegrasyonuna yönelik
avantaj ve dezavantajlara değinmiĢlerdir. QR kod kullanımının ders açısından avantajlı
yönlerinden en fazla değinilenler; teknolojiyi seven öğrencilerin derse karĢı motivasyonunu
arttırması, teknolojinin derse entegre edilmesi, dersi eğlenceli hale getirmesi, öğrenmeyi
kalıcı hale getirmesi ve öğrenmeyi hızlandırması olarak belirtilmiĢtir. QR kod kullanımının
ders açısından dezavantajlı yönlerinden en fazla değinilenler ise; QR kod hazırlama sürecinin
zaman alması, teknolojik aletlerin ders esnasında kontrol altında tutulması gerekmesi,
teknolojik aletin herkeste olmaması olarak belirtilmiĢtir. QR kodlarının eğitime olan
faydalarını en üst düzeye çıkarmak için dezavantajlara dikkat edilmesi gerekmektedir.
Öğretmen adaylarının büyük bir çoğunluğu QR kodun fen bilimleri dersi dıĢındaki diğer tüm
derslerde ve özellikle Ġngilizce dersinde kullanılabileceğini söylemiĢlerdir. Sonuçlar ayrıca,
öğretmen adaylarının yalnızca QR kodların öğrenme etkinliklerine entegrasyonuna yönelik
olumlu tutumlar sergilemediğini, aynı zamanda sistemi gelecekte kullanmak için açık
niyetleri olduğunu da ortaya koymaktadır. Bu bulgular, Uçak’ın (2019) fen bilgisi öğretmen
adaylarıyla yapmıĢ olduğu çalıĢmanın bulgularıylaörtüĢmektedir.
QR kodların fen oyunlarına entegrasyonuna yönelik olarak öğrencilerin büyük bir
çoğunluğu QR kodlu oyunların fen bilimleri dersini zevkli ve eğlenceli hale getirdiğini
belirtmiĢ olup oyunları güzel bulmuĢlardır.Öğrenciler tarafından en fazla beğenilen oyunlar
değinilme sırasına göre; Oyun 1, Oyun 5, Oyun 3, Oyun 6 ve Oyun 2’dir. Beğenilme
nedenleri daha çok eğlenceli ve heyecanlı bulunmasıdır. Yılmaz (2019), yapmıĢ olduğu
çalıĢmada 7. sınıf “GüneĢ Sistemi ve Ötesi” ünitesi için hazırlamıĢ olduğu oyunlara QR
kodlar eklemiĢtir. Öğrenci günlükleriyle nitel olarak zenginleĢtirilen araĢtırmada öğrenciler
dersten zevk aldıklarından ve heyecanlandıklarından bahsetmiĢlerdir.Bu doğrultuda bulgular
çalıĢmanın bulgularını destekler niteliktedir. Yine McCabe ve Tedesco (2012) tarafından
yapılan bir baĢka çalıĢmada ise matematik dersi kapsamındaki konularla doğrudan bağlantı
için akıllı telefonlar aracılığıyla QR kodlar kullanılmıĢtır. 14 öğrenci ile yapılan çalıĢmada
öğrencilerin tamamı matematik dersi için hazırlanan karekodlar hakkında olumlu görüĢ
bildirmiĢlerdir. Law ve So (2010), yapmıĢ oldukları çalıĢmada karekodların eğitim
ortamlarında kullanımını test etmek için öğrencilere farklı karekod aktiviteleri hazırlamıĢ ve
uygulamıĢlardır. Uygulama bittikten sonra öğrenciler dersi daha keyifli iĢlediklerini, derse
karĢı merak duygularının arttığını belirmiĢlerdir. Liu vd. (2010), yapmıĢ oldukları çalıĢmada
karekod kullanımının öğrenci baĢarısına ve derse olan ilgilerine etkisini araĢtırmayı

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi©/ Electronic Journal of Social Sciences©
https://dergipark.org.tr/esosder
904
hedeflemiĢtir. Bunun için 20 öğrenci 3 öğretmenden bir anket uygulayarak görüĢ almıĢtır.
Öğrenci ve öğretmenler QR kod kullanımın ilgilerini arttırdığını ve dersin öğrenilmesinde
katkı sağlayacağını düĢündüklerini belirtmiĢlerdir.ÇalıĢmada öğrencilerin büyük bir
çoğunluğu QR kodun fen bilimleri dersi dıĢında Matematik ve Ġngilizce gibi çok zorlandıkları
derslerde kullanılmalarını istediklerini belirtmiĢlerdir. KarakuĢ ve ġeyihoğlu (2022)da,
karekod uygulaması ile desteklenen sosyal bilgiler öğretimine uygulama örneği sunmak ve bu
uygulamaya iliĢkin öğretmen ve öğrenci görüĢlerini belirlemek amacıyla bir araĢtırma
yapmıĢlardır. AraĢtırma, bir ilkokulda 4. sınıf düzeyindeki 2 Ģubenin 41 öğrencisi ve 2 sınıf
öğretmeninin katılımıyla gerçekleĢtirilmiĢtir. AraĢtırmada öğrenci ve öğretmen görüĢlerinden
elde edilen sonuçlar, karekod uygulaması ile desteklenen sosyal bilgiler öğretiminin biliĢsel
ve duyuĢsal davranıĢların geliĢimine katkı sağladığına iĢaret etmektedir.
4. ÖNERĠLER
Öğretmenler, öğretimde QR kod kullanmaya ve deneyimlerini paylaĢmaya teĢvik
edilebilir. Bu bağlamda öğretmenlerin bu uygulamanın nasıl etkin bir Ģekilde derslerine
entegre edileceğini öğrenmeleri için atölye çalıĢmalarına veya seminerlere katılmaları
sağlanabilir.
Derslerde öğrencilerin kendi QR kodlarını oluĢturmaları sağlanabilir ve öğrencilerin
farklı derslerde de QR kullanımına yönelik görüĢleri alınabilir.
QR kodlar öğretmenler tarafından farklı alanlarda (ev ödevleri, sınıf panoları,
laboratuvarlar, okul dıĢı öğrenme ortamları gibi…) kullanılıp değerlendirilerek sonuçlar
paylaĢılabilir.
Üniversitede görev alan öğretim elemanlarının QR teknolojisinin eğitime
entegrasyonuna iliĢkin görüĢleri alınabilir. Yine lisans öğrencilerinin derslerde QR kodların
kullanımına iliĢkin görüĢleri alınarak yüksek öğretim düzeyinde QR kodların etkililiği,
avantaj ve dezavantajları ortaya konulabilir.
Öğrencilerin büyük çoğunluğu QR kodların Matematik ve Ġngilizce gibi çok
zorlandıkları derslerde kullanılmalarını istediklerini belirtmiĢlerdir. Dolayısıyla Matematik ve
Ġngilizce gibi derslerde kullanılıp öğrencilerin öğrenmeleri üzerindeki etkilerine bakılabilir.
Öğrencilerin QR kodlar içine attığı videolarda özellikle kinemaster gibi programlar
kullanılarak kendi videoları oluĢturmaları sağlanabilir. Böylece teknoloji yeterlilikleri
geliĢebilir.
ÇalıĢmalarda kullanılması planlanan QR kodların süresiz programlarda hazırlanmasına
dikkat edilmelidir. Belli aralıklarla belli etkinliklerin arasına QR kodlar konularak daha uzun
vadeli çalıĢmalar yapılabilir.
Çıkar ÇatıĢması
Yazarlar arasında herhangi bir çıkar çatıĢması bulunmamaktadır.
Yazar Katkıları
Yazarların çalıĢmaya katkısı eĢittir.

EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN
ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
905
Kaynakça
Abby Ashraff, S., Norlia, G., & Latifah, A. L. (2014).Embedding QR codes in the teaching
and learning process.Seminar Kebangsaan Pembelajaran Sepanjang Hayat (1-2
December 2014) (p.p. 201-210), Kuala Lumpur.
Akın, T. (2014). Karekod destekli öğrenme materyalinin erişi ve kalıcılığa
etkisi(YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Bilgisayar ve
Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Ġstanbul.
Ali, N., Santos, I. M., &Areepattamannil, S. (2017).Pre-service teachers’ perception of quick
response (QR) code integration in classroom activities.The Turkish Online Journal of
Educational Technology, 16(1),93–100.https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1124922.pdf
Bal, E., &Bicen, H. (2016). Computer hardware course application through augmented reality
and QR code integration: Achievement levels and views of students. Procedia
Computer Science, 102, 267–272. https://doi.org/10.1016/j.procs.2016.09.400
BaĢçı, E. (2019). Teknoloji ile zenginleştirilmiş astronomi dersinin öğrencilerin kavramsal
anlamalarına ilgi ve tutumlarına etkisi(YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi).
AksarayÜniversitesi, Fen BilimleriEnstitüsü, Aksaray.
Bonifacio, V. D. B. (2012). QR-coded audio periodic table of the elements: A mobile-
learning tool, Journal of Chemical Education, 89(4), 552-554.
BüyükkolKöse, E. (2019). Kalıtım konusuyla ilgili karekod destekli eğitim materyali
tasarlama. (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi).Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri
Enstitüsü, Balıkesir.
Chen, N., Teng, D., & Lee, C. (2010). Augmenting paper-based reading activities with mobile
technology to enhance reading comprehension.Proceedings of the 6th IEEE
International Conference on Wireless, Mobile, and Ubiquitous Technologies in
Education (pp. 201-203).doi: 10.1109/WMUTE.2010.39
Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating
quantitative research (4nd ed.). Boston: Pearson Education Inc.
Çelik, A. (2012).
Yabancıdilöğrenimindekarekoddesteklimobilöğrenmeortamınınaktifsözcüköğreniminee
tkisiveöğrencigörüşleri: Mobil SözlükÖrneği, (YayınlanmamıĢYüksekLisansTezi),
GaziÜniversitesi, EğitimBilimleriEnstitüsü, Ankara.
Fujimura, N., & Doi, M. (2006).Collecting students’ degree of comprehension with mobile
phones, Paper presented at the 34th Annual ACM SIGUCCS Conference on User
Services, 123–127.
Gikas, J., & Grant, M. M. (2013). Mobile computing devices in higher education: Student
perspectives on learning with cellphones, smartphones & social media. The Internet
and Higher Education, 19, 18–26.https://doi.org/10.1016/j.iheduc.2013.06.002
Jun, K. L., Lee, S. I., & Kwon, Y. J. (2012). Scan & learn! Use of quick response codes &
smartphones in a biology field study.The American Biology Teacher, 73(8), 485–492.
https://doi.org/10.1525/abt.2011.73.8.11.
Karahan, E., &CanbazoğluBilici, S. (2017). QR kodların fen eğitimineentegresyonu:
ÖğretmengörüĢleriveöneriler. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve
Matematik Dergisi, 11(1), 433-457.

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi©/ Electronic Journal of Social Sciences©
https://dergipark.org.tr/esosder
906
KarakuĢ, S., & ġeyihoğlu, A. (2022). Student and teacher views on a sample social studies
activity wıth QR code application. Journal of Inquiry Based Activities (JIBA), 12(1),
70-89.
Kılıç, H. (2022). QR kodteknolojisiiledesteklenen fen
bilimleriderskitabınınbazıdeğişkenlerüzerindekietkisininincelenmesi(YayınlanmamıĢY
üksekLisansTezi).Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
Law, C., & So, S. (2010). QR codes in education. Educational Technology Development and
Exchange, 3(1), 85-100.
Liu, T. Y., Tan, T. H., & Chu, Y. L. (2010). QR code and augmented reality-supported mobile
english learning system, Jiang X., Ma M.Y. and Chen C. W. (Ed). Mobile multimedia
processing, 37-52, Springer Berlin Heidelberg.
McCabe, M., & Tedesco, S. (2012).Using QR codes and mobile devices to foster an inclusive
learning environment for mathematics education.International Journal of Technology
and Inclusive Education, 1(1), 37-43.
Mehendale, D., Masurekar, R., Nemade, S., &Shivthare, S. (2017).To study the use of QR
code in the classroom to enhance motivation, communication, collaboration and
critical thinking.International Journal of Innovative Research in Computer and
Communication Engineering, 5(4), 6987–
6993.https://doi.org/10.15680/IJIRCCE.2017.0504061
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994).Qualitative data analysis (2nd ed.). USA: Sage
Publications.
Mousa, A. A., & El-Salam, M. A. (2016).Employing QR code as an effective tool for quick
acess to sources of kindergarten concepts.International Journal of Educational and
Pedagogical Sciences, 10(7), 2367–2370.https://doi.org/10.5281/zenodo.1125603
Pérez-Sanagustín, M., Parra, D., Verdugo, R., García-Galleguillos, G., & Nussbaum, M.
(2016).Using QR codes to increase user engagement in museum-like
spaces.Computers in Human Behavior, 60, 73-85.
Pons, D., Valles, R., Abarca, M., & Rubio, F. (2011). QR codes in use: The experience at the
UPV library, Serials, 24(3), 47-56.
Ramsden, A. (2008). The use of QR codes in Education: A getting started guide for
academics. Working Paper.University of Bath.Retrieved from
http://opus.bath.ac.uk/11408/1/getting_started_with_QR_Codes.pdf
Rikala, J., &Kankaanranta, M. (2012).The use of quick response codes in the classroom. In
11th Conference on Mobile and Contextual Learning (pp.148-155).
Rikala, J., &Kankaanranta, M. (2014).Blending classroom teaching and learning with QR
codes (pp. 141–148).Proceedings of the 10th International Conference on Mobile
Learning.https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED557237.pdf
Robertson, C., & Green, T. (2012).Scanning the potential for using QR codes in the
classroom.Techtrends: Linking Research & Practice to Improve Learning, 56(2), 11-
12. doi:10.1007/s11528-012-0558-4
Rochmawati, N., Buditjahjanto, I. G. P. A., Putra, R. E., &Wicaksono, A. Y. (2018). A
responsive web-based QR code for inventory in the laboratory of informatics,
UNESA. IOP Conference Series: Materials Science and Engineering,
288(1).http://doi.org/10.1088/1757-899X/288/1/012109,1-7.

EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN
ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
907
Sampson, T. (2012). QR codes in the classroom. Retrieved from
http://www.pbsmartessentials.com/customersatisfation/qr-codes-in-the-classroom.
Susono, H., & Shimomura, T., 2006. Using mobile phones and QR codes for formative class
assessment, Current Developments in Technology-Assisted Education, 2, 1006–1010.
Ucak, E. (2019). Teaching materials developed using QR code technology in science classes.
InternationalJournal of Progressive Education, 15(4), 215-228. Doi:
10.29329/ijpe.2019.203.16.
Ucak, E., &Usta, S. (2023). Opinions of students and parents on the QR code-supported
cooperative learning method.International Journal of Curriculum and
Instruction.15(1),662-692.
Yılmaz, B. (2019). Astronomikavramlarınailişkin QR kodlarilehazırlananoyunların
7.sınıföğrencilerininfeneveteknolojiyeyöneliktutumlarınaetkisi(YayınlanmamıĢYüksek
LisansTezi). AksarayÜniversitesi, Fen BilimleriEnstitüsü, Aksaray.
Yıldırım, A., &ġimĢek, H. (2018).Sosyalbilimlerdenitelaraştırmayöntemleri (11. baskı) içinde
(s.300- 301). Ankara: SeçkinYayınları.
Walsh, Andrew (2011) Blurring the boundaries between our physical and electronic libraries:
Location aware technologies; QR codes and RFID tags. The Electronic Library, 29
(4). pp. 429-437. ISSN 0264-0473.
Wayase, U. R. (2015). QR code: An innovative teaching learning tool. International Journal
of Sciences, Engineering and Technology, 2(7), 402–405
http://ijiset.com/vol2/v2s7/IJISET_V2_I6_51.pdf
EKLER
Oyun 1.

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi©/ Electronic Journal of Social Sciences©
https://dergipark.org.tr/esosder
908
Oyun 2.
Oyun 3.
Oyun 4.

EĞĠTĠMDE QR KOD KULLANIMINA YÖNELĠK ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN
ADAYLARININ GÖRÜġLERĠ
909
Oyun 5.
Oyun 6.