Content uploaded by Çetin Akkuş
Author content
All content in this area was uploaded by Çetin Akkuş on Apr 01, 2020
Content may be subject to copyright.
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED)
2020, Cilt 6, Sayı 1, Sayfa 173-186
173
Sırt Çantalı Gezginlerin Demografik Özellikleri ile Kişisel Gelişimleri Arasındaki
Farklılığın İncelenmesi
Gülizar AKKUŞ
Kastamonu Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm Rehberliği Bölümü, Kastamonu
gakkus@kastamonu.edu.tr
ORCID ID: https://orcid.org/0000-0001-9262-2680
Çetin AKKUŞ
Kastamonu Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü,
cakkus@kastamonu.edu.tr
ORCID ID: https://orcid.org/0000-0002-6539-726X
Araştırma Makalesi
DOI: 10.31592/aeusbed.595180
Geliş Tarihi: 22.07.2019
Revize Tarihi: 21.02.2020
Kabul Tarihi: 24.02.2020
Atıf Bilgisi
Akkuş, G. ve Akkuş, Ç. (2020). Sırt çantalı gezginlerin demografik özellikleri ile kişisel gelişimleri arasındaki
farklılığın incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 173-186.
ÖZ
Turizm tüketimi, özünde kendilik hissini keşfetmeye çalışan bireyle ilgilidir. Bu keşif ise çoğu zaman olumlu
bir değişim yani kişisel gelişim ile sonuçlanmaktadır. Sırt çantalı gezginlerin de seyahat şekli ve süresi göz
önüne alındığında, diğer turist tiplerine nazaran seyahatleri sonrasında kendilerinde algıladıkları ya da
hissettikleri değişikliklerin daha fazla olduğu söylenebilir. Bu araştırmada Türk sırt çantalı gezginlerin
seyahatleri sonrasında hissettikleri kişisel gelişimi tespit edebilmek ve gezginlerin demografik özelliklerine
göre kişisel gelişimlerinin farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amaçlanmıştır. Evrenin belirsizliği
sebebiyle kartopu örneklemesine başvurulmuştur. Veri toplama aracı olarak anket tekniği kullanılmıştır. Sırt
çantalı gezginlerin kişisel gelişimlerini ölçebilmek amacıyla Chen, Bao ve Huang (2014) tarafından
tasarlanan “sırt çantalı gezgin kişisel gelişim ölçeği”nden faydalanılmıştır. Veriler 2018 yılı Eylül-Ekim
aylarında yüz yüze ve çevrimiçi olarak toplanmıştır. Elde edilen verilere farklılık analizleri uygulanmıştır.
Araştırma sonucunda gezginlerin cinsiyet dışında diğer tüm değişkenler açısından kişisel gelişimlerinin
anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca yurt dışına seyahat etmiş olan sırt çantalı gezginlerin
farkındalık düzeylerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kişisel gelişim, demografik özellikler, sırt çantalı gezginler, Türkiye.
Investigation of Difference between Demographic Characteristics and Personal
Developments of Backpackers
ABSTRACT
Tourism consumption, in essence, is about the individual who is trying to discover the sense of self. This
discovery often results in a positive change, ie personal development. Considering the type and duration of
travel of the backpackers, it can be said that the changes they perceive or feel after their travels more than the
other types of tourists. In this study, it is aimed to determine the personal development of the Turkish
backpackers after their travels and to determine whether their personal development differs according to the
demographic characteristics of the travelers. Snowball sampling was applied due to the uncertainty of the
universe. Survey technique was used as data collection tool. In order to measure the personal development of
backpackers, “backpacker personal development scale” designed by Chen, Bao and Huang (2014) was
utilized. Data were collected face to face and online in September-October 2018. Difference analysis were
applied to the data. As a result of the study, it was determined that the personal development of the travelers
in terms of all variables other than gender showed significant differences. It was also found that the
awareness level of backpackers who traveled abroad was higher.
Keywords: Personal development, demographic characteristics, backpackers, Turkey.
Giriş
Bağımsız seyahat eden gezginler, ilk defa akademik anlamda Cohen (1973, s.89) tarafından
“drifter (başıboş, avare, serseri)” olarak tanımlanmıştır. Riley (1988, s.313) ise bu bireylerin
"uluslararası uzun süreli düşük bütçe yolcuları" olduğunu ifade etmiştir. Ancak 1990’lı yılların
sonlarından itibaren “backpacker (sırt çantalı gezgin)” (Loker-Murphy ve Pearce, 1995, s.819; Wilson,
1997, s.57) ifadesi kullanılmaya başlanmıştır. Bu tabir, Riley’in yaptığı uzun tanımlamayı kısaltması
ve akılda kalıcı olması sebebiyle genel bir kabul görmüştür (O’Reilly, 2006).
Sırt çantalı gezginlerin demografik özellikleri ile kişisel gelişimleri arasındaki farklılığın… Akkuş, G. & Akkuş, Ç.
174
Sırt çantalı gezginleri tanımlayan üç belirgin özellik bulunmaktadır. En belirgin iki özellik,
yolda geçirilen zamanın uzunluğu ve seyahat şeklidir. Gezginler, daha çok aylar boyu, bazen yıl boyu
seyahat etmektedir. Bu seyahatleri ise daha çok düşük bir bütçe ile geçinerek gerçekleştirmektedir.
Bununla birlikte üçüncü belirgin özellikleri seyahat görevine yönelme durumlarıdır (Uriely, Yonay ve
Simchai, 2002). Bu durum serendiplik (şansa bırakma) ile açıklanmaktadır. Serendiplikten kasıt,
gezginlerin düşük seviyede planlama yapması, sabit olmayan bir zaman çizelgesini benimsemesi ve
plan ya da güzergâhı değiştirmede esnek davranması durumudur (O’Reilly, 2006). Pearce (1990) ise
sırt çantalı gezginleri “çok kısa tatillerden ziyade uzun seyahatlere çıkan, düşük bütçeli konaklamayı
ve bağımsız olarak organize edilmiş esnek seyahat programlarını tercih eden, diğer gezginlerle
tanışmaya önem veren, resmi olmayan ve katılımcı tatil faaliyetlerine ilgi duyan gezginler” olarak
tanımlamıştır (Akt. Paris 2010, s.239). Paris de bu tanımlamaya ek olarak yerel halkla iletişim kurma
isteği ve seyahat programlarında zaman, para ve destinasyon açısından esnek davranmadan
bahsetmiştir (Paris, 2010).
1970’li yıllarda ortaya çıkan sırt çantalı gezginlerin hayatı yaşayışları ya da felsefeleri ve
onları gezgin olma yönünde güdüleyen motivasyonları daha çok düzene karşı bir eylemi
simgelemiştir. Gezginler, düzenin dayattığı çalışma hayatını benimsemeyen, özgür yaşayıp, seyahat
ederek sadece temel ihtiyaçlarını karşılamaya odaklanan sosyal bir oluşum olarak değerlendirilmiştir.
21. yüzyıl ile daha çok insana yayılan bu felsefenin önüne zaman kaygısı geçmeye başlamıştır. Eski
yapısına göre daha kısa zaman diliminde aynı deneyimi yaşamaya çalışan gezginlerin yerini ise artık
günümüz bilgi ve iletişim teknolojileri çağının sırt çantalı gezginleri almaya başlamıştır. Öncesinde
“backpacker” olarak tanımlanan sırt çantalı gezginlerin, şimdilerde “flashpacker” (Paris, 2012, s.1095)
olarak nitelendiği gözlenmektedir. Flashpacker kelimesindeki packer, sırt çantalı gezgini ifade
ederken, flash ön eki taşınabilir belleği simgelemektedir. Flashpacker’lar Türkçe yazında ise “dijital
göçebe” (Yılmaz, 2018, s.1522) olarak tanımlanmakta olup, yanında yüksek teknolojili elektronik
cihazlar taşıyan, sosyal medyayı aktif kullanıp paylaşımlar yapan ve gelir düzeyi daha yüksek bir
kitleyi belirtmek amaçlı kullanılmaktadır.
1970’ler ile 2000’li yılların sırt çantalılarını ayıran en önemli farklılıklar, zaman ve teknoloji
iken, 2000’li yılların başlangıcı ile 2012 yılı ile başlayan yeni dönem dijital göçebeleri arasındaki en
belirgin fark ise bütçe ve teknoloji (Paris, 2012) açısından olmuştur. Teknoloji 2000’li yıllar ile sırt
çantalıların hayatına girmiş ve yeni sınıflandırmalar yapılmasına sebebiyet vermiştir. Sırt çantalı
gezginlerin 2000’li yılların başında kullandıkları çevrimiçi topluluklar ile haberleşme teknolojisi, 2012
yılından itibaren yerini yeni nesil teknolojik ürünlere ve özellikle mobil internet teknolojisine
bırakmıştır. 2000’li yılların gezginleri zamanı kullanma ya da zaman hassasiyeti açısından 1970’li
yılların gezginlerinden ayrışırken, flashpackerlar da sahip oldukları yüksek bütçe ile 2000’li yılların
düşük bütçeli gezginlerinden ayrışmaktadır.
İnsanlar hayatları boyunca istemeseler de bir değişimin içinde yer almaktadır. Doğumundan
ölene kadar fiziksel olarak değişime uğradığı gibi, zihinsel anlamda da gelişmekte ve her geçen gün
yenilenmektedir. Kişisel gelişim de özü itibariyle insanların yaşadığı olumlu değişimi ifade
etmektedir. Daha çok felsefi bir bakış açısıyla ele alınsa da aslında psikoloji, eğitim, yönetim,
sosyoloji gibi birçok bilimin önemle üzerinde durduğu bir konudur (Chen, Bao ve Huang, 2014).
Santrock’tan aktaran Chen ve Huang (2017) özellikle bilişsel durum, sevgi, zekâ, duygu, ahlak,
cinsellik, öz-farkındalık, karakter, dünya görüşü ve dini inanç gibi birçok psikolojik ya da sosyo-
psikolojik yapı ile yakından ilişkili olduğunu belirtmiştir.
Günümüz dünyasında sayısız turizm türü ve bu türlerin insanlara sağladığı çok çeşitli
deneyimler söz konusudur. Yaşanan bu deneyimler, bireylere birçok yönden etki etmekte ve özellikle
kişisel ve kolektif kimliğin inşasında önemli bir rol oynamaktadır (Noy, 2004). Aslında ulusal,
bölgesel ya da sınıf temelli söylemler ve kolektif kimlik üzerinde yarattığı etki bir yana daha bireysel
ölçekte kişilik duygusuna işaret ederek “Ben nasıl bir insanım?” fikrini inceliyor olması oldukça
önemlidir (Desforges, 2000, s.929). Bu sebeple turizm tüketiminin kendilik hissini keşfetmeye çalışan
bireyle ilgili olduğu söylenebilir (MacCannell, 1989). Duygu, öz farkındalık ve dünya görüşü ile
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 2020, Cilt 6, Sayı 1, Sayfa 173-186
175
sağlanan kişisel gelişim, turizm faaliyetine katılanların kişiliklerini anlamlandırma ve tamamlamasına
katkı sunmaktadır. Bu sayede turistlerin algılanan yaşam kalitesi ve yaşam doyumu arttırılmaktadır.
Bu sebeple günümüzde turistler giderek daha sofistike hale gelmekte ve seyahat deneyimlerinden
çeşitli faydalar aramaktadır. Hatta bu varsayımdan hareketle destinasyon pazarlamacılarının ve
yöneticilerinin, fiziksel ve zihinsel sağlık, bilişsel öğrenme ve sosyal ilişkiler açısından turistlerin
kişisel gelişimlerine katkıda bulunan deneyimler sunması gerektiği de iddia edilmektedir. Ancak
turizm faaliyetlerinin kişisel gelişim, özellikle kişisel ve kolektif kimlik yaratma üzerindeki etkisi bu
kadar açık olmasına karşın, günümüze değin göz ardı edilen bir konu olmuştur. Bunun yanı sıra genel
olarak çağdaş turizmin tipik bir örneği olmamaları sebebiyle sırt çantalı gezginler tarafından
sergilenen davranışlar, özellikle kişilerarası iletişim ve etkileşimlerine dair detaylı araştırmalar da
oldukça sınırlı kalmıştır (Miao, 2016; Noy, 2004).
Sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimi, seyahatleri sırasında ve sonrasında kendilerinde
algıladıkları ya da hissettikleri bir dizi değişiklik olarak ifade edilebilir (Chen, Bao ve Huang, 2014).
Ancak kişisel gelişim, seyahat sonucu elde edilen bir çıktı olması (Miao, 2016; Pearce ve Foster,
2007) yanı sıra, uzun yıllar boyunca sırt çantalı gezginleri motive eden bir faktör olarak kabul
edilmiştir (Harman, Çakıcı ve Akatay, 2013; O’Reilly, 2006). Buna binaen kişisel gelişimin, sırt
çantalı gezginler için bir motivasyon faktörü olduğunu teyit etmeye yönelik hem ulusal hem
uluslararası alanda akademik araştırmalar yapılmıştır (Harman, 2014; Harman, Çakıcı ve Akatay,
2013; Noy, 2004; Oliveira-Brochado ve Gameiro, 2013; Paris ve Teye, 2010).
Çıktığı seyahatlerde kişisel gelişim idealine sahip genç gezginlerin çoğu, bu seyahatleri
eğitimlerinin keyifli bir parçası olarak görmekte ya da sorumlu yetişkinliğin rollerini üstlenmeden
önce bir eğlence ve bağımsızlık dönemi olarak algılamaktadır (O’Reilly, 2006). Eğlenceli olması yanı
sıra bu seyahatler sayesinde sırt çantalı gezginlerin küresel bakış açıları ve farkındalıkları artmakta,
düşünceleri ve tutumları değişebilmektedir (Thatcher, 2010). Farklı hayat tecrübeleri edindikleri için
kendilerini tanımaları (Hsu, 2010’dan aktaran Hsu, Lee ve Chen, 2017) ya da kişiliklerini ve hayattaki
rollerini tanımlamaları sağlanmaktadır (O’Reilly, 2006). Bununla birlikte çıktıkları seyahatler kişisel
becerileri ve yeteneklerini geliştirmekte (Scarinci ve Pearce, 2012) ve gezginlerin kişiliğinin olumlu
anlamda değişmesine sebebiyet vermektedir (Chen, Bao ve Huang, 2014).
Yapılmış araştırmalarda da sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimlerine ya da kişisel
gelişimlerine etki eden çeşitli değişkenlere ilişkin birtakım bilgiler elde edilmiştir. Bu çalışmalardan
en önemlileri (Akkuş, 2019; Chen ve Huang, 2017; Chen, Bao ve Huang, 2014; Chen, Huang ve Hu,
2018; Hsu, Lee ve Chen, 2017; Miao, 2016; Pearce ve Foster, 2007) ilişkilendirilerek izah edilmiştir.
Bireylerin yetkinliklerinin ya da yeteneklerinin artması demek kişinin bir öğrenme süreci
sonrası yaşadığı olumlu deneyimi ifade etmektedir. Pearce ve Foster (2007) da yaptığı araştırmada sırt
çantalı gezgin seyahatlerinin kişisel gelişimlerine katkı sunan genel becerilerini ya da bireysel
yetkinliklerini arttırıp arttırmadığını test etmiştir. Araştırmada sırt çantalı gezginlerin kendilerinin
internet üzerinden yayınlanan öğrenme başarıları dikkate alınmıştır. Genel bir beceri öğrenme
çerçevesi oluşturularak Kuzey Avustralya’daki 372 sırt çantalı gezgine algılanan genel beceri gelişimi
üzerine anketler uygulanmıştır. Gezginler tarafından önemli görülen becerilerin, seyahat deneyimleri
sırasında büyük ölçüde gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte farklı motivasyon
kalıplarına sahip gezginlerin farklı beceriler kazandıkları belirlenmiştir.
Chen, Bao ve Huang (2014) sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimlerini ölçmeyi sağlayacak
bir ölçek geliştirmiştir. 30 ifadeden oluşan bir anket formu hazırlanmıştır. Bu anketler 397 Çinli sırt
çantalı ya da bağımsız seyahat eden öğrenciye uygulanmıştır. Ölçek geliştirme süreci ardından beş
boyutlu bir kişisel gelişim modeli ortaya konmuştur. Boyutlar yetenek, duygu, dünya görüşü, beceri ve
öz-bilinç olarak adlandırılmıştır. Son olarak, güvenilirlik ve geçerlilik gerekliliklerini karşılayan 16
maddeden oluşan rafine bir ölçek elde edilmiştir. Bu çalışmanın ardından Chen ve Huang (2017)
geliştirdikleri ölçeğin kültürlerarası geçerliliğini kanıtlamak amacıyla yeni bir araştırma yapmıştır.
Özgün ölçekten farklı olarak bu araştırmada Çin’e gelen Batılı sırt çantalı gezginlere ulaşılmıştır.
Araştırma iki aşamada ve iki örneklem üzerinde gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada 382 anket, ikinci
Sırt çantalı gezginlerin demografik özellikleri ile kişisel gelişimleri arasındaki farklılığın… Akkuş, G. & Akkuş, Ç.
176
aşamada 120 anket formu değerlendirilmiştir. Sonuçlar ölçekteki beş boyutun Batılı gezginler için de
uygun olduğunu kanıtlamıştır. Bir sonraki yıl, Chen, Huang ve Hu (2018) sırt çantalı gezginlerin
kişisel gelişiminin öz-yeterlilik ve öz-saygıya etkisi olup olmadığını araştırmak amacıyla yapısal bir
model kurmuş ve test etmiştir. Veriler 230 Çinli ve 242 Batılı gezgin olmak üzere farklı kültürel
gruplardan toplanmıştır. Çinli gezginlerin beceri gelişiminin öz-yeterliliği pozitif yönde etkilediği,
dünya görüşü değişiminin öz-saygıyı negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Batılı gezginlerin beceri
gelişimi ve duygusal uyumlarının öz-yeterliliği pozitif yönde etkilediği belirlenmiştir.
Miao (2016) sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişiminde öz-yansımanın rolünü otoetnografik bir
perspektiften ele alarak, 2011-2014 yılları arasında gerçekleştirdiği kendi seyahat deneyimlerini
değerlendirmiştir. Eşi ile kişisel iletişimi ve günlüğü sayesinde seyahat öncesi ve sonrası günlük
yaşamının nasıl değiştiğini irdelemiş ve gezginlerin kişisel gelişimine dair dört önermede
bulunmuştur. İlki, seyahat deneyiminin, olumlu ya da olumsuz yoğun duygulara eşlik etmesi nedeniyle
öz yansıma için bir tetikleyici olduğudur. İkinci önerme, derin ve uzun vadeli kişisel gelişim, kişinin
kendi önyargıları, alışkanlıkları ya da değerlerinin farkındalığına dayanır. Üçüncüsü, örgün eğitim ve
ailenin kişisel gelişimi etkileyen diğer önemli faktörler olduğu savından yola çıkarak, gezginin en iyi
çıkarımı, rutin hayatta sıkışıp kaldığı an yapabileceği fikrine dayanmaktadır. Son önerme ise, sırt
çantalıların kişisel gelişiminin “yolculukla birlikte bilişsel ve sosyo-duygusal olarak olgunlaşma”
şeklinde tanımlanabileceğidir.
Hsu, Lee ve Chen (2017) flashpacker’ların seyahat deneyimi, kişisel gelişimi ve seyahat
motivasyonu arasındaki ilişkiyi araştırmıştır. Tayvan’ın Taoyuan Uluslararası Havaalanı lobisinde 375
flashpacker’a kolayda örnekleme yöntemi ile ulaşılarak anket formunu doldurmaları sağlanmıştır.
Araştırma sonucunda Tayvanlı flashpacker’ların kişisel gelişimi ve seyahat deneyimi ile kişisel
gelişimleri ve seyahat motivasyonları arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir. Akkuş (2019) ise sırt
çantalı gezginlerin kişisel gelişimleri ile sürdürülebilirlik algıları arasındaki ilişkiye odaklanmıştır.
Kartopu örneklemesi yöntemiyle yüz yüze ve çevrimiçi ortamda 244 Türk sırt çantalı gezgine
ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda, tüm kişisel gelişim boyutları ile gezginlerin sürdürülebilirlik
algıları arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir.
Türkçe yazında sırt çantalı gezginler üzerine yapılmış sınırlı sayıda araştırma bulunmakla
birlikte (Akkuş ve Akkuş, 2019; Akkuş, 2019; Harman, 2012; Harman, 2014; Harman, Çakıcı ve
Akatay, 2013), genellikle gezginlerin seyahat motivasyonları üzerine odaklanıldığı söylenebilir. Bu
araştırmada ise Türk sırt çantalı gezginlerin seyahatleri sonucu hissettikleri kişisel gelişimi tespit
edebilmek ve gezginlerin demografik özelliklerine göre kişisel gelişimlerinin farklılaşıp
farklılaşmadığını belirlemek amaçlanmıştır.
İster backpacker olsun ister flashpacker, bağımsız seyahat eden tüm gezginlerin ortak amacı,
çıktıkları seyahatler ile bir dönüşüm yaşayabilmektir. Seyahatlerin bu kadar uzun tutulması, yerel
halkla sürekli temas halinde kalınması, bu durumun en önemli göstergeleridir. Ancak gezginlerin,
cinsiyetleri, yaşları ya da yaptıkları iş gibi birtakım demografik özellikleri sebebiyle farklı bir gelişim
yaşadığı düşünülmüştür. Bu sebeple araştırmada, Türk sırt çantalı gezginlerin seyahatleri sonucu
hissettikleri kişisel gelişimi tespit edebilmek ve gezginlerin demografik özelliklerine göre kişisel
gelişimlerinin farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amaçlanmıştır. Bununla birlikte, yurtdışına
çıkan gezginlerin çok daha farklı kültürler tanıyarak dünyaya bakış açılarının değişebileceği
varsayımından hareketle, yurt dışına seyahat eden ve etmeyen gezginlerin kişisel gelişimleri arasında
herhangi bir farklılık olup olmadığı da araştırılmıştır. Bu araştırma amaçları doğrultusunda geliştirilen
dört alt problem şu şekildedir:
1. Türk sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimleri cinsiyetlerine göre farklılık gösteriyor mu?
2. Türk sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimleri yaşlarına göre farklılık gösteriyor mu?
3. Türk sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimleri medeni durumlarına göre farklılık gösteriyor
mu? 4. Türk sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimleri yurt dışına seyahat etme durumlarına göre
farklılık gösteriyor mu?
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 2020, Cilt 6, Sayı 1, Sayfa 173-186
177
Yöntem
Araştırmanın ana amaçları doğrultusunda ortaya konan alt problemleri cevaplamak amacıyla
nicel bir araştırma deseni benimsenmiş ve anket tekniğinden faydalanılmıştır. Farklılık testleri
aracılığıyla sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimleri ile demografik özellikleri arasındaki ilişki
incelenmiştir.
Evren ve Örneklem
Araştırmanın evrenini Türk sırt çantalı gezginler oluşturmaktadır. Ancak “evrenin
büyüklüğüne ilişkin herhangi bir istatistikî veri bulunmamaktadır” (Harman, 2014, s.115). Bu sebeple
amaçlı örnekleme yöntemlerinden kartopu örneklemesi tercih edilmiştir. İlk örneklem mezun olmuş ya
da öğrenim gören öğrenciler içerisinden sırt çantalı gezgin olduğunu ifade eden dört öğrenciden
oluşmuştur. Öğrencilerden ikisi Atatürk Üniversitesi Turizm Fakültesi Gastronomi ve Mutfak
Sanatları bölümü 4. sınıf öğrencileri, diğer ikisi Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi Turizm
Rehberliği 4. sınıf, Turizm ve Otel İşletmeciliği 4. sınıf öğrencileridir. Bu öğrencilerin üçü kendi
gezgin grupları olduğunu belirtmiş, bir öğrenci ise tanıdığı birkaç gezgin olduğunu ifade etmiştir.
Öğrencilerin önerilerinden yola çıkılarak liste genişletilmiş ve tanıdıkları gezginlerin tanıdığı diğer
gezginlere de ulaşılmaya çalışılmıştır.
Tablo 1
Katılımcıların Demografik Özelliklerine İlişkin Bulgular
Araştırmaya katılan sırt çantalı gezginlerin demografik özelliklerine ilişkin bilgiler Tablo 1’de
sunulmuştur. Gezginlerin %54,9’u erkek olup, bekârların oranı %91’dir. Yaş aralıkları
değerlendirildiğinde %41,8 ile büyük yoğunluğun 16-24 aralığında olduğu tespit edilmiştir. Bunu
%37,7 ile 25-29 yaş aralığındaki bireyler takip etmiştir. Eğitim düzeyi en yüksek grubu %79,9 ile
lisans mezunları, en düşük grubu %1,2 ile ilköğretim mezunları oluşturmaktadır. Demografik
değişkenler dışında gezginlere yurt dışına seyahat edip etmedikleri sorulduğunda %57,4 ile yarısından
fazlası yurt dışına seyahat etmediğini, %42,6’sı seyahat ettiğini belirtmiştir.
Veri Toplama Aracı
Veri toplama aracı olarak anket tekniği kullanılmıştır. Anketin ilk bölümünde gezginlerin
demografik özelliklerini tespit edebilmek amacıyla cinsiyet, yaş, eğitim ve medeni durum bilgileri
sorulmuştur. Ardından yurt dışına seyahat etme durumuna ilişkin kapalı uçlu bir soru sorulmuştur.
Sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimlerini ölçebilmek amacıyla Chen, Bao ve Huang (2014)
tarafından tasarlanan “Sırt Çantalı Gezgin Kişisel Gelişim Ölçeği”nden faydalanılmıştır. Bu ölçek tatil
ve eğlence literatüründe yer alan ölçeklerden farklı olması ve doğrudan sırt çantalı gezginlerin kişisel
gelişimlerine odaklanması sebebiyle tercih edilmiştir. Ölçek yetenek, duygu, beceri, dünya görüşü ve
öz bilinç adlı beş boyuttan oluşmaktadır. İlk dört boyutun her birinde üçer ifade, son boyutta dört ifade
bulunmaktadır. Anket formunda 7’li Likert ölçeği kullanılmıştır (1= Kesinlikle katılmıyorum, 7=
Tamamen katılıyorum).
f
%
f
%
Yaş
Cinsiyet
16- 24
25-29
30-34
35-39
40 ve Üzeri
102
92
26
8
16
41.8
37.7
10.7
3.3
6.6
Kadın
Erkek
110
134
45.1
54.9
Medeni Durum
Bekâr
Evli Çocuksuz
Evli Çocuklu
222
10
12
91.0
4.1
4.9
Toplam
244
100
Toplam
244
100
Sırt çantalı gezginlerin demografik özellikleri ile kişisel gelişimleri arasındaki farklılığın… Akkuş, G. & Akkuş, Ç.
178
Orijinal ölçek İngilizce olup, Türk gezginlere uygulanacağı için Türkçeye çevrilmiştir. Bu
aşamada ölçek çevirilerinde en sık kullanılan yaklaşımlardan biri olan geleneksel yaklaşım (Hançer,
2003) ile Türkçeye çevrilen ölçeğin güvenilir, geçerli ve aslına uygun olup olmadığı kontrol edilmiştir.
Ölçek İngilizce okutmanı bir akademisyen tarafından öncelikle İngilizceden Türkçeye çevrilmiştir.
Ardından çevrilen bu ölçek başka bir İngilizce okutmanı tarafından tekrar orijinal dile çevrilmiştir.
Anket formu şekillendikten sonra Turizm İşletmeciliği alanında çalışan üç akademisyenin de görüşü
alınarak ifadelere kelime ekleme, çıkarma ve terim ekleme gibi öneriler ile anket daha anlaşılır hale
getirilmeye çalışılmştır. Ardından form ilk örnekleme gösterilmiş ve soruların anlaşılırlığını teyit
etmeleri istenmiştir. Eklenebilecek ifadeler olup olmadığı sorularak anket formuna son hali verilmiştir.
Çeviriler arasındaki eşitlik her iki dili de akıcı bir şekilde konuşan Kastamonu Üniversitesi
Turizm Fakültesi Turizm Rehberliği bölümü 4. sınıf öğrencilerinden oluşan dört kişilik iki farklı grup
üzerinde denenmiş ve elde edilen değerlerin birbirleri ile farklılık göstermediği tespit edilmiştir.
(t=0,129 p=0,902). Bu sayede ölçeğin geçerliliği sağlanmıştır. Ardından on gezgin üzerinde yapılan
pilot test neticesinde kişisel gelişim ölçeği 0,983’lük Cronbach’s Alpha değeri ile güvenilir
bulunmuştur.
Anket formu ilk örnekleme yüz yüze uygulanmış ancak irtibat kurulan diğer gezginlere
çevrimiçi olarak ulaştırılması daha uygun bulunmuştur. Web tabanlı anket uygulamanın geleneksel
yöntemlere nazaran birçok avantajı bulunmakla birlikte araştırmacılara özellikle mikro hedefli
örneklemlere (kütüphane üyeleri, kablo tv. izleyicileri gibi) ulaşma imkânı sağlamaktadır. Diğer anket
türlerinde kullanılan teknik ile internet anketlerinin biçimsel çerçevesi aynı olup, beş aşamadan
oluşmaktadır. Bu aşamalar anket amaçlarının tanımlanması, örneklem seçimi, ölçme aracı yaratma ve
test etme, katılımcılarla temas kurma, veri toplama, değerlendirme ve analizini yapmayı içermektedir
(Avcıoğlu, 2014).
Online anketler Google Drive aracılığıyla yazarlar tarafından oluşturulmuş ve ilk örnekleme
gönderilmiştir. İlk örneklem ise kendisine ulaşan anket formlarını kendi gezgin gruplarında paylaşmış
ya da tanıdığı gezginlere iletmiştir. Bunun yanı sıra anketler bazı ilgili facebook gruplarında
paylaşılmıştır. Veriler 2018 yılı Eylül-Ekim aylarında toplanmıştır.
Verilerin Analizi
Kişisel gelişim ölçeğinin uygunluğunu test etmek amacıyla faktör analizi, gezginlerin kişisel
gelişimlerinin demografik özelliklerine göre farklılığını tespit etmek amacıyla t testi, Kruskal Wallis
testi ve ANOVA’dan faydalanılmıştır. Veriler SPSS 21.0 Paket İstatistik Programı aracılığıyla analiz
edilmiştir. Bulgular
Sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimlerini ölçmek amacıyla kullanılan ölçeğe açıklayıcı
faktör analizi uygulanmıştır. Verilerin normal dağılım gösterdiği gözlenmiştir. Analizlerde açıklayıcı
model olarak temel bileşenler analizi ve varimax döndürme seçenekleri kullanılmıştır. Faktör
analizinin sonuçlarına ilişkin değerler Tablo 2’de sunulmuştur.
Tablo 2
Kişisel Gelişim Ölçeği Faktör Analizi Sonuçları
Ort.
Faktör
Yükü
Öz Değer
Açıklan
Vary.
Cron.
Alp.
Faktör 1. Farkındalık
3.622
24.145
0.922
Hayata bakış açım değişti.
5.83
0.799
Değer algım değişti.
5.72
0.759
Dünyaya bakış açım değişti.
5.84
0.756
Çevremdeki insanlara bakış açım değişti.
5.70
0.716
Bağımsız bir gezgin olma deneyimi farklı
6.01
0.614
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 2020, Cilt 6, Sayı 1, Sayfa 173-186
179
Açıklanan Varyans: 77,304, KMO: 0,906, Bartlett Testi: p <0 ,000
İlk olarak ölçekte yer alan değişkenlerin Cronbach’s Alpha değerlerine ve değişkenler
arasındaki ilişki kat sayılarına bakılmıştır. 16 maddeye uygulanan faktör analizi sonucu faktör yükü
.40’nin altında kalan bir madde analizden çıkarılmıştır. Genel olarak dört faktörün varyansı toplam
açıklama oranı ise %77,304 olarak gerçekleşmiştir. Faktörlerin varyansı açıklama oranlarına
bakıldığında, birbirlerine yakın olmakla birlikte farkındalık faktörünün daha yüksek bir açıklama
oranına sahip olduğu görülmektedir.
Faktör analizi sonucu kişisel gelişim ölçeği dört boyut ve 15 maddeden oluşmuştur.
Faktörlerdeki maddelerin ifade ettiği anlamlar doğrultusunda Faktör 1: Farkındalık, Faktör 2: Yetenek,
Faktör 3: Beceri, Faktör 4: Duygu olarak adlandırılmıştır.
Kişisel gelişim ölçeğinin genel Cronbach’s Alpha değeri 0,942’dir. Alt faktörler açısından
bakıldığında bu değerler, farkındalık için 0,922, yetenek için 0,885, beceri için 0,845 ve duygu için
0,790’dır. Genel olarak kişisel gelişim ölçeği faktörlerinin Cronbach’s Alpha değerlerinin sosyal
bilime dayalı araştırmalar için güvenilir düzeyde olduğu söylenebilir (Hair, Black, Babin ve Anderson,
2010: 92).
Türk gezginlerin kişisel gelişimleri ile demografik özellikleri arasında anlamlı bir farklılık
bulunup bulunmadığını tespit edebilmek amacıyla, elde edilen verilere farklılık analizleri
uygulanmıştır. Birinci alt problemi cevaplayabilmek amaçlı cinsiyet demografik değişkeni ile kişisel
gelişim boyutlarına yönelik farklılığın incelendiği analiz sonuçları Tablo 3’de verilmiştir. Levene test
değerleri incelendiğinde, 0,05 anlamlılık düzeyinin üzerinde olduğu görülmektedir (farkındalık 0,567,
yetenek 0,766, beceri 0,298, duygu 0,771). Bu nedenle parametrik test yöntemi olan bağımsız
örneklem t testi uygulanmıştır. Analiz sonucunda gezginlerin kişisel gelişimlerinin cinsiyete göre
farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Yani kadınlar ile erkeklerin seyahatleri sonucu yaşadıkları kişisel
gelişim açısından aralarında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır.
Tablo 3
Kişisel Gelişim ile Cinsiyet Arasındaki Farklılıklara İlişkin t Testi Sonuçları
Cinsiyet
N
X
Std. Sapma
t
P
Farkındalık
Kadın
100
5.88
1.432
1.654
0.514
Erkek
144
5.77
1.308
Yetenek
Kadın
100
5.89
1.288
0.907
0.365
Erkek
144
5.75
1.185
Beceri
Kadın
100
5.53
1.557
0.825
0.410
Erkek
144
5.37
1.414
Duygu
Kadın
100
5.24
1.437
1.360
0.175
Erkek
144
4.99
1.342
hissetmemi sağladı.
Faktör 2. Yetenek
2.903
19.351
0.885
İletişim kabiliyetim arttı.
6.09
0.776
Ortama uyum yeteneğim gelişti.
5.76
0.758
Kendi öz disiplinim ve kendimi kontrol etme
durumum yoğunluk kazandı.
5.72
0.663
Sorunları belirleme ve çözme yeteneğim
gelişti.
5.66
0.592
Faktör 3. Beceri
2.850
19.000
0.845
Para yönetimi becerim arttı.
5.39
0.842
Malzeme (gıda, günlük ürünler gibi)
yönetim becerim gelişti.
5.67
0.831
Zaman yönetimi becerim arttı.
5.25
0.779
Faktör 4. Duygu
2.221
14.808
0.790
Olumsuz duygularım iyi bir şekilde düzeldi.
5.34
0.782
Endişe ve stres düzeyim azaldı.
5.23
0.716
Daha önceki hayal kırıklıklarım iyileşti.
4.72
0.649
Sırt çantalı gezginlerin demografik özellikleri ile kişisel gelişimleri arasındaki farklılığın… Akkuş, G. & Akkuş, Ç.
180
Türk gezginlerin kişisel gelişimlerinin yaşlarına göre farklılığının incelendiği analiz sonuçları
Tablo 4 ve Tablo 5’de verilmiştir. Levene test değerleri incelendiğinde, duygu boyutunun 0,05
anlamlılık düzeyinin üzerinde olduğu görülmektedir (0,329). Bu nedenle duygu boyutunun yaşa göre
farklılığı ANOVA testi ile analiz edilmiştir. Farkındalık, yetenek ve beceri boyutları ise 0,05
anlamlılık düzeyinin altındadır (farkındalık 0,000, yetenek 0,000, beceri 0,004). Belirtilen boyutların
normal dağılım sergilememesi nedeniyle farklılık incelemesi için non-parametrik test yöntemi olan
Kruskal-Wallis testi uygulanmıştır. Analiz sonucunda, duygu boyutunun gezginlerin yaşlarına göre
farklılaştığı tespit edilmiştir.
Tablo 4
Farkındalık, Yetenek ve Beceri Boyutları ile Yaş Grupları Arasındaki Farklılıklara İlişkin Kruskal-
Wallis Test Sonuçları
Tablo 5
Duygu ile Yaş Grupları Arasındaki Farklılıklara İlişkin ANOVA Test Sonuçları
Sırt çantalı gezginlerin medeni durumlarına göre yaşadıkları kişisel gelişim farklılığının
incelendiği analiz sonuçları Tablo 6’da verilmiştir. Levene test değerleri incelendiğinde, tüm kişisel
gelişim boyutlarının 0,05 anlamlılık düzeyinin üzerinde olduğu görülmüştür (farkındalık 0,132,
yetenek 0,227, beceri 0,114, duygu 0,193). Bu nedenle kişisel gelişim boyutlarının medeni duruma
göre farklılığı ANOVA testi ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, duygu dışında diğer tüm kişisel
gelişim boyutlarının gezginlerin medeni durumlarına göre farklılaştığı tespit edilmiştir.
Tablo 6
Kişisel Gelişim ile Medeni Durum Arasındaki Farklılıklara İlişkin ANOVA Test Sonuçları
Bağımsız
Değişken
Bağımlı Değişken
Kareler
Toplamı
S.D
Ortalama Kare
F
Sig.
Medeni Durum
Farkındalık
10.795
437.751
448.546
2
241
243
5.397
1.816
2.971
0.053*
Yetenek
10.312
356.201
366.513
2
241
243
5.156
1.478
3.488
0.032*
Bağımlı Değişken
Yaş
N
Sıra Ort.
S.D.
X2
p
Farkındalık
16-24
25-29
30-34
35-39
40 ve üstü
102
92
26
8
16
118.87
131.63
130.81
61.25
110.25
4
8.890
0.64
Yetenek
16-24
25-29
30-34
35-39
40 ve üstü
102
92
26
8
16
116.58
132.59
136.73
74.00
103.38
4
8.728
0.68
Beceri
16-24
25-29
30-34
35-39
40 ve üstü
102
92
26
8
16
124.34
124.80
134.04
87.75
96.13
4
5.139
0.273
Bağımsız
Değişken
Bağımlı
Değişken
Kareler
Toplamı
S.D
Ortalama Kare
F
Sig.
Yaş
Duygu
18.169
447.377
465.546
4
239
243
4.542
1.872
2.427
0.049*
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 2020, Cilt 6, Sayı 1, Sayfa 173-186
181
Beceri
16.037
511.637
527.674
2
241
243
8.018
2.123
3.777
0.024*
Duygu
5.787
459.760
465.546
2
241
243
2.893
1.908
1.517
0.222
* p<0,05
Farkındalık, yetenek ve beceri açısından bekârlar ile evli çocuklular arasında anlamlı
farklılıklar tespit edilmiştir. Bekârlar ile evli olup çocuk sahibi olmayan gezginler arasında kişisel
gelişim açısından farklılık bulunmazken, bekârlar ile evli olup, çocukları olan gezginler arasında
farlılıklar bulunmaktadır. Ayrıca, bekârların daha yüksek ortalamaya sahip olduğu görülmüştür. Yani
bekâr gezginlerin farkındalık, yetenek ve beceri açısından daha yüksek bir kişisel gelişim
potansiyeline sahip olduğu söylenebilir.
Yurt dışına seyahat eden ve etmeyen gezginlerin kişisel gelişimleri arasındaki farklılığın
incelendiği analiz sonuçları Tablo 7’de verilmiştir. Varyansların homojen olması dolayısıyla bağımsız
örneklem t testi uygulanmıştır.
Tablo 7
Kişisel Gelişim ile Yurt Dışına Seyahat Arasındaki Farklılıklara İlişkin t Testi Sonuçları
Yurt Dışına
Seyahat
N
X
Std. sapma
t
p
Farkındalık
Evet
104
6.05
1.222
2.381
0.018*
Hayır
140
5.64
1.430
Yetenek
Evet
104
5.95
1.069
1.567
0.118
Hayır
140
5.70
1.327
Beceri
Evet
104
5.42
1.496
-0.153
0.878
Hayır
140
5.45
1.461
Duygu
Evet
104
5.19
1.257
1.003
0.317
Hayır
140
5.01
1.471
*p<0,05
Yurt dışına seyahat eden gezginler ile etmeyenler arasında sadece farkındalık açısından
anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Yurt dışına seyahat edenlerin daha yüksek bir ortalamaya sahip
olması sebebiyle, kişisel gelişim açısından farkındalıklarının daha yüksek olduğu söylenebilir.
Sonuç, Tartışma ve Öneriler
Yabancı yazında özellikle kırsal ekonomilere sağladığı katkı sebebiyle sıklıkla araştırma
konusu olan sırt çantalı gezginlere yönelik çokça araştırma olmasına rağmen, yerli yazında konuya
ilişkin araştırmaların, genellikle gezginlerin seyahat motivasyonları ile sınırlı kaldığı tespit edilmiştir
(Harman, 2012; Harman, 2014; Harman, Çakıcı ve Akatay, 2013). Bununla birlikte uluslararası alanda
sırt çantalı gezginlerin kişisel değerlerini anlamaya odaklanan çalışmaların da oldukça kısıtlı olduğu
ifade edilmektedir (Paris, 2010, s.240). Bu araştırma ile hem yerli hem de yabancı turizm yazınındaki
boşluğun doldurulacağı düşünülmektedir.
Araştırmada kartopu örneklemesi yoluyla 244 Türk sırt çantalı gezgine ulaşılmıştır.
Gezginlerin daha çok 16-24 yaş aralığındaki lisans mezunu bekâr erkeklerden oluştuğu tespit
edilmiştir. Harman’ın (2014) araştırmasında da gezginlerin çoğunun, 30 yaş altı aktif çalışan lisans
mezunu bekâr erkeklerden oluştuğu belirlenmiştir. Ancak Harman’ın (2014) araştırmasında Türk
gezginlerin çoğu yurt dışına seyahat ettiğini belirtirken, bu araştırmada yurt dışı seyahat edenlerin
sayısı daha az bulunmuştur.
Sırt çantalı gezginlerin demografik özellikleri ile kişisel gelişimleri arasındaki farklılığın… Akkuş, G. & Akkuş, Ç.
182
Araştırmada gezginlerin kişisel gelişimleri içinde farkındalık açısından en çok katıldıkları
ifade, bu deneyimin farklı hissetmelerini sağlaması olmuştur. Yetenek açısından en çok iletişim
kabiliyetlerinin arttığını düşünmektedirler. Beceri ve duygu anlamında biraz daha düşük katılımla
malzeme yönetimi becerilerinin arttığını ve olumsuz duygularının iyi bir şekilde düzeldiğini ifade
etmişlerdir. Chen, Bao ve Huang’ın (2014) çalışmasında ise benzer şekilde gezginlerin en yüksek
katılım sağladığı ilk iki ifade yetenek boyutunda ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte en çok katılım
sağlanan diğer ifade beceri faktörü içerisinde yer almaktadır.
Araştırmada Türk gezginlerin kişisel gelişimleri ile demografik özellikleri arasında anlamlı bir
farklılık bulunup bulunmadığını tespit edebilmek amacıyla, elde edilen verilere farklılık analizleri
uygulanmıştır. Cinsiyet ile gezginlerin kişisel gelişimleri arasında anlamlı farklılık bulunmazken, yaş
ile kişisel gelişim boyutlarından duygu arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir.
Farkındalık, yetenek ve beceri açısından bekârlar ile evli çocuksuzlar arasında herhangi bir
farklılık bulunmazken, evli çocuklular arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Aslında burada
belirgin rolü çocuğun oynadığı söylenebilir. Çünkü çocuğu olanlar ve olmayanlar arasında anlamlı
farklılıklar tespit edilmiştir. Bekârlar, çocuklu gezginlere nazaran bakış açısı, iletişim, uyum, sorun
çözme yeteneği ve para, malzeme, zaman yönetimi açısından kendilerinin daha fazla gelişim
gösterdiğini düşünmektedir. Bunun en önemli sebebi, çocuklu gezginlerin, çocuğa daha fazla
odaklanmaları sebebiyle kişisel gelişimlerine dair birtakım ipuçlarını göz ardı etmeleri olabilir. Ancak
duygusal açıdan üç grup arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Yani ister çocuklu olsun ister
çocuksuz ya da bekâr, olumsuz duygular, hayal kırıklıkları, endişe gibi duyguların iyileşmesine
yönelik benzer algıları paylaşmaktadırlar.
Araştırmaya katılanlar içerisinde, yurt dışına seyahat eden gezginlerin sayısı daha az olmakla
birlikte, seyahat eden ve etmeyen gezginlerin yalnızca farkındalık açısından farklılaştığı tespit
edilmiştir. Yurt dışına seyahat eden Türk sırt çantalı gezginler değer algılarının, dünyaya, çevresindeki
insanlara, yaşadığı hayata bakış açısının daha fazla değiştiğini düşünmektedir. Bununla birlikte yurt
dışına çıkmayan gezginlere göre, gezgin olma deneyiminin farklı hissetmesini sağladığı tespit
edilmiştir. Buradan çıkarımla, özellikle yurt dışına seyahat eden gezginlerin dünyaya ve insanlara karşı
farkındalıklarının daha fazla arttığı ifade edilebilir.
Araştırma Chen, Bao ve Huang (2014) tarafından tasarlanan sırt çantalı gezgin kişisel gelişim
ölçeğinin kültürlerarası geçerliliğine katkı sunma açısından önem arz etmektedir. Bununla birlikte
konuya ilişkin araştırmaların devam ettirilmesi ölçeğin geçerliliği ve güvenilirliğini arttıracaktır.
Özellikle Türkçe yazında sırt çantalı gezginleri hedef alan kısıtlı sayıda araştırma içerisinde kişisel
gelişim gibi gezginleri detaylı bir şekilde anlamaya çalışan araştırmalar olması literatürü
genişletecektir. Sonraki araştırmalarda yurt dışına seyahat eden Türk sırt çantalı gezginlere ulaşılarak
kişisel gelişim açısından anıları derinlemesine incelenebilir.
Kaynaklar
Akkuş, G. (2019). Türk sırt çantalı gezginlerin kişisel gelişimleri ile sürdürülebilirlik algıları
arasındaki ilişki, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 2125-2144.
Akkuş, G. ve Akkuş, Ç. (2019). Türk sırt çantalı gezginlerin seyahat tarzlarına göre günlük
sürdürülebilir uygulamalarının karşılaştırılması, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 306-
321.
Avcıoğlu, G. Ş. (2014). Sosyal bilimlerde internet anketi uygulamaları: Cevaplama oranı, veri kalitesi,
örneklem sorunları ve çözümleri, International Journal of Human Sciences, 11(2), 89-113.
Chen, G., Bao, J. and Huang S. S. (2014). Developing a scale to measure backpackers’ personal
development, Journal of Travel Research, 53(4), 522–536.
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 2020, Cilt 6, Sayı 1, Sayfa 173-186
183
Chen, G. and Huang, S. S. (2017). Toward a theory of backpacker personal development: cross-
cultural validation of the bpd scale, Tourism Management, 59, 630-639.
Chen, G., Huang, S. S. and Hu, X. (2018). Backpacker personal development, generalized self-
efficacy, and self-esteem: testing a structural model, Journal of Travel Research, 1–15.
Cohen, E. (1973). Nomads from affluence: notes on the phenomenon of drifter-tourism, International
Journal of Comparative Sociology, 14(1), 89–103.
Desforges, L. (2000). Traveling the world: ıdentity and travel biography, Annals of Tourism Research,
27(4), 926-945.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. and Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis, 7.
Baskı, Prentice Hall, New Jersey.
Hançer, M. (2003). Ölçeklerin yazım dilinden başka bir dile çevirileri ve kullanılan değişik
yaklaşımlar, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(10), 47-59.
Harman, S. (2012). Sırtçantalı turistlerin seyahat motivasyonları ve ilgilenimleri: İstanbul’a gelen
sırtçantalı turistler üzerinde bir araştırma. Doktora Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
Harman, S., Çakıcı, A. C. ve Akatay, A. (2013). İstanbul’a gelen sırtçantalı turistlerin seyahat
motivasyonları üzerine bir araştırma, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(25), 267-300.
Harman, S. (2014). Bağımsız seyahat eden yerli gezginlerin seyahat motivasyonları üzerine bir
araştırma, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(21), 107-128.
Hsu, C.-Y., Lee, W.-H. and Chen, W.-Y. (2017). How to catch their attention? taiwanese
flashpackers ınferring their travel motivation from personal development and travel
experience, Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(2), 117-130.
Loker-Murphy, L. ve Pearce, P. (1995). Young budget travelers: backpackers in Australia, Annals of
Tourism Research, 22(4), 819-843.
MaccannelL, D. (1989). The tourist: a new theory of the leisure class, Schocken, New York.
Miao, X. (2016). The role of self-reflection in backpackers’ personal development: an
autoethnographic perspective, Tourism Tribune, 31(11), 22-31.
Noy, C. (2004). This trip really changed me: backpackers’ narratives of self-change, Annals of
Tourism Research, 31(1), 78–102.
Oliveira-Brochado, A. and Gameiro, C. (2013). Toward a better understanding of backpackers’
motivations, TÉKHNE - Review of Applied Management Studies, 11, 92-99.
O’Reilly, C. C. (2006). From drifter to gap year tourist, mainstreaming backpacker travel, Annals of
Tourism Research, 33(4), 998–1017.
Paris, C. M. (2010). Backpacker activities and personal values: an SEM approach, Annals of Leisure
Research, 13(1-2), 239-258.
Paris, C. M. (2012). Flashpackers: An emerging sub-culture?, Annals of Tourism Research, 39(2),
1094–1115.
Sırt çantalı gezginlerin demografik özellikleri ile kişisel gelişimleri arasındaki farklılığın… Akkuş, G. & Akkuş, Ç.
184
Paris, C. ve Teye, V. (2010). Understanding backpacker motivations: a travel career approach, Journal
of Hospitality Marketing & Management, 19(3), 244-259.
Pearce, P. L. & Foster, F. A. (2007). ‘University of travel’: backpacker learning, Tourism
Management, 28(5), 1285-1298.
Riley, P. J. (1988). Road culture of international long-term budget travelers, Annals of Tourism
Research, 15, 313-328.
Scarinci, J., and Pearce, P. (2012). The perceived ınfluence of travel experiences on learning generic
skills, Tourism Management, 33(2), 380-386.
Thatcher, C. A. (2010). International Learning Adventures: A Phenomenological Exploration of
International Backpacker-Style Study Abroad. Prescott College (Published Doctoral
Dissertation), USA.
Uriely, N., Yonay, Y. and Simchai, D. (2002). Backpacking experiences: a type and form analysis,
Annals of Tourism Research, 29(2), 520–538.
Wilson, D. (1997). Paradoxes of tourism in Goa, Annals of Tourism Research, 24(1), 52-75.
Yılmaz, G. (2018). Üniversite gençliğinin turizme bakış açısı: İstanbul Arel Üniversitesi örneği. OPUS
–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 1516-1538.
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 2020, Cilt 6, Sayı 1, Sayfa 173-186
185
Extended Abstract
Introduction
Independent travelers have been described for the first time by Cohen (1973, p.89) as “drifter.
Riley (1988, p.313) stated that these individuals are “international long-term low budget passengers ".
However, since the late 1990s, the term “backpacker” (Loker-Murphy and Pearce, 1995, p.819;
Wilson, 1997, p.57) has been used. This term has been widely accepted because it shortens Riley's
long definition and is catchy (O’Reilly, 2006, p.1000).
The personal development of backpackers can be expressed as a series of changes that they
perceive or feel during and after their journey (Chen, Bao & Huang, 2014, p.525). However, personal
development has been accepted as a motivating factor for backpackers for many years as well as being
an output obtained from travel (Miao, 2016, p.31; Pearce and Foster, 2007, p.1288) (Harman, Çakıcı)
and Akatay, 2013, p.272; O'Reilly, 2006, p. Accordingly, both national and international academic
researches have been conducted to confirm that personal development is a motivating factor for
backpackers (Harman, 2014; Harman, Çakıcı & Akatay, 2013; Noy, 2004; Oliveira-Brochado &
Gameiro, 2013; Paris) and Teye, 2010).
Most of the young travelers with the ideal of personal development in their travels see these
trips as an enjoyable part of their education or perceive them as a period of entertainment and
independence before taking on the roles of responsible adulthood (O’Reilly, 2006, p.998). In addition
to being fun, these travels increase the global perspective and awareness of backpackers and change
their thoughts and attitudes (Thatcher, 2010, p.211). Because they have different life experiences, they
are provided to identify themselves (Hsu, 2010, Hsu, Lee and Chen, 2017, p.120) or to define their
personalities and roles in life (O’Reilly, 2006, p.999). However, the journeys they develop develop
their personal skills and abilities (Scarinci and Pearce, 2012, p.380) and cause a positive change in the
personality of travelers (Chen, Bao and Huang, 2014, p.524). It is aimed to determine the personal
development they feel as a result of their travels and to determine whether their personal development
differs according to the demographic characteristics of travelers.
Methodology
Snowball sampling was applied due to the uncertainty of the universe. Survey technique was
used as data collection tool. In order to measure the personal development of backpackers,
“backpacker personal development scale” designed by Chen, Bao and Huang (2014) was utilized.
Data were collected in September-October 2018. Difference analysis were applied to the data
Findings
Table 1 presents the demographic characteristics of the backpackers. 54.9% of the travelers
are male and the rate of single people is 91%. When the age ranges were evaluated, it was found that
the density was in the range of 16-24 with 41.8%. This was followed by individuals between the ages
of 25-29 with 37.7%. The highest level of education consists of undergraduate graduates with 79.9%
and the lowest group consists of primary education graduates with 1.2%. 6 stated that they were
traveling.
Explanatory factor analysis was applied to the scale used to measure the personal development
of backpackers. As a result of factor analysis, personal development scale was composed of four
dimensions and 15 items. Factor 1: Awareness, Factor 2: Ability, Factor 3: Skill, Factor 4: Emotion
were named according to the meaning of the items in the factors.
In order to answering the first problem, the gender demographic variable and the differences
between the dimensions of personal development were analyzed. In other words, there is no significant
difference between women and men in terms of their personal development as a result of their travels.
Sırt çantalı gezginlerin demografik özellikleri ile kişisel gelişimleri arasındaki farklılığın… Akkuş, G. & Akkuş, Ç.
186
Since it was found out that the emotions differ from the personal development dimensions
according to the age of the travelers, the second problem which was established as kişisel the personal
development of the Turkish backpackers varies according to their age ”was accepted.
As a result of the analysis, the difference of personal development experienced by backpackers
according to their marital status was found to be different from all other personal development
dimensions according to the marital status of travelers. Significant differences were found between
singles and married children in terms of awareness, ability and skill. While there is no difference in
terms of personal development between single and single travelers who do not have children, there are
differences between single and single travelers who have children. In addition, singles have a higher
average. For this reason, the third problem was established as kişisel the personal development of
Turkish backpackers varies according to their marital status.
A significant difference was found only between the travelers traveling abroad and those who
did not. It can be said that those who travel abroad have a higher average, so they are more aware of
their personal development. For this reason, the fourth problem, which was established as kişisel the
personal development of Turkish backpackers, varies according to their travel abroad hip.
Results
Among the participants, although the number of travelers traveling abroad was less, it was
found that traveling and non-traveling travelers differed only in awareness. Turkish backpackers who
travel abroad think that their perceptions of value, their view of the world, the people around them and
the life they live in have changed more. However, it has been found that the experience of being a
traveler makes you feel different than the travelers who do not go abroad. In conclusion, it can be
stated that the awareness of the travelers traveling abroad especially towards the world and people has
increased more.
The research is important for contributing to the cross-cultural validity of the backpack
traveler personal development scale designed by Chen, Bao and Huang (2014). However, the
continuation of the researches on the subject will increase the validity and reliability of the scale. In a
limited number of studies aimed at backpackers, especially in the Turkish summer, there will be
extensive research on personal development such as personal development. In subsequent studies,
Turkish backpackers traveling abroad can be reached and examined in depth in terms of personal
development.
